Waqar Ali Soomro Article Sindhi MA 59

 Not checked
Article
Waqar Ali Soomro

سنڌ ۾ سياحت جي موجوده صورتحال

وقار علي سومرو

ايم اي پريوئس

رول نمبر 59

ان ڳالھ ۾ ڪوبه شڪ نه آھي ته سنڌو وادي سياحت جي قديمي ماڳن سان ڀرپور مالامال آھي ٻاھريان ايندڙ سياح ھجن توڙي اندروني مقامي سياح ڇونه ھجن سنڌو واڌي جي سياحي مرڪزن مان سڀئي لطف ماڻن ٿا. ڪراچي جي سامونڊي پٽي ھجي يا سنڌو ماٿري جي سڃاڻ موھن جو دڙو مڪلي جو قبرستان ھجي يا ڪارونجھر جو جبل قديم زماني جا قلعا واقع ھجن يا وري ٿرجا خوبصورت نظارا. سنڌ سموري سون گھمندڙن لاء جنت مسل آھي.

سنڌ ۾ ٻاھريان ايندڙ سياحن جي سياحت ته سنڌ جي انيڪ قديمي ماڳن جي ڪري سٺي عروج تي آھي پر موجوده دؤر جي موجوده صورتحال تي نظر رکجي ته تمام وڏو فرق نظر اچي ٿو. سوشل ميڊيا جون وڏيون وڏيون غير ملڪي شخصيتون سنڌ ۾ سياحت لاء اچي دنيا جي ٻين سياحن کي به اھو پيغام ڏين پيون ته باقي سياحن کي به پاڪستان جي طرف رک ڪرڻ کپي . اھوئي سبب آھي جو اڄ پاڪستان دنيا جي محفوظ ۽ سٺن سياحي ملڪن جي لسٽ پنھنجي جاء ٺاھي ورتي آھي.

 ھڪ تحقيقي رپورٽ مطابق ملڪ ۾ پنجن سالن جي اندر غير مقامي گھمندڙن جو شرع 1.7 ملين کان 2.7 ملين تي پھتو ۽ جڏھن ته مقامي سياحن جو تعداد 50 ملين کان وڌيڪ رھيوجنھن سان ملڪي معيشت کي به چڱي ھٿي ملي. غير ملڪي سياح روزي گاربيلي ڪينيڊا جي اڪيلي موٽر سائيڪل تي گھمندڙ عورت سياح موٽر سائڪل تي آئي روزي گاربيلي ملڪ جي خوبصورتي ۽ ثقافت مان ايترو ته متاثر ٿي جو ھن ملڪ ۾ اچي پنھنجو مذھب تبديل ڪيو جڏھن ته پولينڊ جي ايوا زوبيڪ نالي مشھور سوشل ميڊيا ولاگر سنڌ جي شھر حيدرآباد جي چوڙين ، سنڌي اجرڪ ۽ ٽوپي کي پسند ڪندي ملڪ جي سرڪاري ٽيليوزن چينل تي پنھنجي خيالن جو اظھار ڪيو. صوفين جي درتي سان پيار ڪندڙ سوشل ميڊيا ولاگر، سنڌ ۽ بلوچستان جي سمونڊي پٽي تي سڪون محسوس ڪندڙ ايوا زوبيڪ سنڌ کي صوفين جي درتي سڏيندي ٻين غير ملڪي سياحن کي به سنڌ جي طرف سياحت ڪرڻ جو سڏ ڏنو. روزي گاربيلي وانگر آمريڪي شھري انٽرنيٽ تي آمريڪي رڪشي واري جي نالي سان مشھور شخص سنڌ ۾ رڪشا گاڏي جي ذريعي ڪشمور کان ٿيندي ڪراچي تائين مختلف سياحي ماڳ گھمندو رھيو اھڙي طرح ئي آمريڪا جو ھڪ ٻيو شھري مارڪ وينس نالي دنيا جو مشھور يوٽيوبر جيڪو دنيا جا تقريبن ملڪ گھمندو سنڌ جي گادي واري شھر ڪراچي ۾ سنڌي کادا کائيندي سنڌي ثقافتي پوشاڪ پائي سنڌ جي ثقافت سان پنھنجي پيار جو اظھار ڪيو.

 غير ملڪي سياحن جي سنڌ سان بي حد محبت ڏسي سنڌ جي سياحت جا روشن دروازا کليل نظر اچن پيا پرسنڌ ۾ موجود سوين سياحي مقام آھن جن تي اڄ به سياحن جي توجھ جي ظرورت آھي . سنڌ جي ڪوھ مري سڏي ويندڙ  گورک ھل اسٽيشن دادو شھر کان اٽڪل 94 ڪلوميٽرن جي مفاصلي سطح سمنڊ کان 5689 فٽ مٿي پنھنجي خاص درجا حرارت جي ڪري مقامي سياحن جي توجھ بڻيل آھي مگر خراب روڊ ۽ رستن جي ڪري گورک ھل اسٽيشن سياحن جي رڪاوٽ جو ڪارڻ بڻجي پيو جنھن ڪري مقامي سياحن جو لاڙو گلگت بلتستان ۽ بلوچستان جي شھرن طرف ٿئي ٿو جڏھن ته اتان جي سياحن جو رخ وري سنڌ جي شھرن طرف وڌي ٿو.

 مقامي سياح ھجن توڙي غير مقامي. سياحن کي مختلف رڪاوٽن سان منھن ڏيڻو پوي ٿو سياحن جي رڪاوٽن ۾ خراب روڊ رستن جي ڪري ٽريفڪ جي بدترين ۽ درھم برھم نظام سان منھن ڏيڻو پوي ٿو جنھن سان سياحن کي ھڪ جڳھ کان ٻي جڳھ تائين وڃڻ ۾ مشڪلاتون پيش اچن ٿيون . ان سان گڏوگڏ صفائي سٿرائي جو بھتر نظام نه ھجڻ ڪري به سياحن کي مشڪلن سان منھن ڏيڻو پوي ٿو. موجوده حڪومت کي گھرجي ته ھو سياحت کي اڃان به وڌيڪ وڌائڻ ۾ پنھنجو خاص ڪردار ادا ڪري ۽ ان سان گڏوگڏ اسان سڀني جو به اھو فرض بڻجي ٿو ته صفائي ۽ سٿرائي جو خاص خيال رکون ۽ ٻاھريان ايندڙ سمورن سياحن کي سحولتون مھئيا ڪيون ۽ سنڌ جي ثقافت ۽ مھمانوازي سان سياحن کي ايترو ته متاثر ڪيون جنھن سان سنڌ ۾ وڌندڙ سياحت کي چار چنڊ لڳي پون.

===============================================
Article
Waqar Ali Soomro
Should have observed para

سنڌھ ۾ سياحت جي موجوده صورتحال

وقار علي سومرو

ايم اي پريوئس

رول نمبر 59

ان ڳالھ ۾ ڪوبه شڪ نه آھي ته سنڌو وادي سياحت جي قديمي ماڳن سان ڀرپور مالامال آھي ٻاھريان ايندڙ سياح ھجن توڙي اندروني مقامي سياح ڇونه ھجن سنڌو واڌي جي سياحي مرڪزن مان سڀئي لطف ماڻن ٿا. ڪراچي جي سامونڊي پٽي ھجي يا سنڌو ماٿري جي سڃاڻ موھن جو دڙو مڪلي جو قبرستان ھجي يا ڪارونجھر جو جبل قديم زماني جا قلعا واقع ھجن يا وري ٿرجا خوبصورت نظارا. سنڌ سموري سون گھمندڙن لاء جنت مسل آھي.سنڌ ۾ ٻاھريان ايندڙ سياحن جي سياحت ته سنڌ جي انيڪ قديمي ماڳن جي ڪري سٺي عروج تي آھي پر موجوده دؤر جي موجوده صورتحال تي نظر رکجي ته تمام وڏو فرق نظر اچي ٿو. سوشل ميڊيا جون وڏيون وڏيون غير ملڪي شخصيتون سنڌ ۾ سياحت لاء اچي دنيا جي ٻين سياحن کي به اھو پيغام ڏين پيون ته باقي سياحن کي به پاڪستان جي طرف رک ڪرڻ کپي . اھوئي سبب آھي جو اڄ پاڪستان دنيا جي محفوظ ۽ سٺن سياحي ملڪن جي لسٽ پنھنجي جاء ٺاھي ورتي آھي. ھڪ تحقيقي رپورٽ مطابق ملڪ ۾ پنجن سالن جي اندر غير مقامي گھمندڙن جو شرع 1.7 ملين کان 2.7 ملين تي پھتو ۽ جڏھن ته مقامي سياحن جو تعداد 50 ملين کان وڌيڪ رھيوجنھن سان ملڪي معيشت کي به چڱي ھٿي ملي. غير ملڪي سياح روزي گاربيلي ڪينيڊا جي اڪيلي موٽر سائيڪل تي گھمندڙ عورت سياح موٽر سائڪل تي آئي روزي گاربيلي ملڪ جي خوبصورتي ۽ ثقافت مان ايترو ته متاثر ٿي جو ھن ملڪ ۾ اچي پنھنجو مذھب تبديل ڪيو جڏھن ته پولينڊ جي ايوا زوبيڪ نالي مشھور سوشل ميڊيا ولاگر سنڌ جي شھر حيدرآباد جي چوڙين ، سنڌي اجرڪ ۽ ٽوپي کي پسند ڪندي ملڪ جي سرڪاري ٽيليوزن چينل تي پنھنجي خيالن جو اظھار ڪيو. صوفين جي درتي سان پيار ڪندڙ سوشل ميڊيا ولاگر، سنڌ ۽ بلوچستان جي سمونڊي پٽي تي سڪون محسوس ڪندڙ ايوا زوبيڪ سنڌ کي صوفين جي درتي سڏيندي ٻين غير ملڪي سياحن کي به سنڌ جي طرف سياحت ڪرڻ جو سڏ ڏنو. روزي گاربيلي وانگر آمريڪي شھري انٽرنيٽ تي آمريڪي رڪشي واري جي نالي سان مشھور شخص سنڌ ۾ رڪشا گاڏي جي ذريعي ڪشمور کان ٿيندي ڪراچي تائين مختلف سياحي ماڳ گھمندو رھيو اھڙي طرح ئي آمريڪا جو ھڪ ٻيو شھري مارڪ وينس نالي دنيا جو مشھور يوٽيوبر جيڪو دنيا جا تقريبن ملڪ گھمندو سنڌ جي گادي واري شھر ڪراچي ۾ سنڌي کادا کائيندي سنڌي ثقافتي پوشاڪ پائي سنڌ جي ثقافت سان پنھنجي پيار جو اظھار ڪيو. غير ملڪي سياحن جي سنڌ سان بي حد محبت ڏسي سنڌ جي سياحت جا روشن دروازا کليل نظر اچن پيا پرسنڌ ۾ موجود سوين سياحي مقام آھن جن تي اڄ به سياحن جي توجھ جي ظرورت آھي . سنڌ جي ڪوھ مري سڏي ويندڙ  گورک ھل اسٽيشن دادو شھر کان اٽڪل 94 ڪلوميٽرن جي مفاصلي سطح سمنڊ کان 5689 فٽ مٿي پنھنجي خاص درجا حرارت جي ڪري مقامي سياحن جي توجھ بڻيل آھي مگر خراب روڊ ۽ رستن جي ڪري گورک ھل اسٽيشن سياحن جي رڪاوٽ جو ڪارڻ بڻجي پيو جنھن ڪري مقامي سياحن جو لاڙو گلگت بلتستان ۽ بلوچستان جي شھرن طرف ٿئي ٿو جڏھن ته اتان جي سياحن جو رخ وري سنڌ جي شھرن طرف وڌي ٿو. مقامي سياح ھجن توڙي غير مقامي. سياحن کي مختلف رڪاوٽن سان منھن ڏيڻو پوي ٿو سياحن جي رڪاوٽن ۾ خراب روڊ رستن جي ڪري ٽريفڪ جي بدترين ۽ درھم برھم نظام سان منھن ڏيڻو پوي ٿو جنھن سان سياحن کي ھڪ جڳھ کان ٻي جڳھ تائين وڃڻ ۾ مشڪلاتون پيش اچن ٿيون . ان سان گڏوگڏ صفائي سٿرائي جو بھتر نظام نه ھجڻ ڪري به سياحن کي مشڪلن سان منھن ڏيڻو پوي ٿو. موجوده حڪومت کي گھرجي ته ھو سياحت کي اڃان به وڌيڪ وڌائڻ ۾ پنھنجو خاص ڪردار ادا ڪري ۽ ان سان گڏوگڏ اسان سڀني جو به اھو فرض بڻجي ٿو ته صفائي ۽ سٿرائي جو خاص خيال رکون ۽ ٻاھريان ايندڙ سمورن سياحن کي سحولتون مھئيا ڪيون ۽ سنڌ جي ثقافت ۽ مھمانوازي سان سياحن کي ايترو ته متاثر ڪيون جنھن سان سنڌ ۾ وڌندڙ سياحت کي چار چنڊ لڳي پون.