Showing posts with label Waqar Ali Soomro. Show all posts
Showing posts with label Waqar Ali Soomro. Show all posts

Saturday, July 25, 2020

Waqar Ali Soomro, آرٽيڪل لکڻ جون حڪمت عمليون

Waqar Ali Soomro        Roll No:MMC/2k20/59   Class: M-A Pre

Medium: Sindhi   Words in Original  text:1288  Words in trnaslation:1465

Topic: 12 Easy Ways to Improve Your Writing Skills

 

1288 words

Article Writing Strategies

آرٽيڪل لکڻ جون حڪمت عمليون

 

موضوع : توهان جي لکڻ جي صلاحيتن کي بهتر بڻائڻ جا 12 آسان طريقا۔

آرٽيڪل يا مضمون ڇا کي چئبو آهي ؟

۔هڪ غير افسانوي نثر جو آزاد حصو۔

۔ ڪنهن به موضوع تي لکيل مضمون يا رپورٽ جيڪي ميگزين ، رسالي ، اخبارن ۽ انسائڪلوپيڊيا ۾ شامل ٿيندا آهن۔

۔ هڪ يا هڪ کان وڌيڪ ليکڪن کان لکيل هڪ خاص موضوع  تي لکيل هڪ فقروجيڪو ڪنهن رسالي ميگزين ، اخبار جو حصو بڻجي ٿو۔

۔ڪڏهن ڪڏهن اخبار ۾ آرٽيڪل ۽ ان جا حوالا ڏنا ويندا آهن ڪنهن به موضوع تي مختصر لکڻ آرٽيڪل ۾ شمار ٿئي ٿو جيڪي عام طور تي ڪنهن رسالي يا اخبارن ۾ ظاهر ٿيندا آهن۔

۔ پنهنجي ٺھيل غير افسانوي نثر جي ترتيب هڪ يا هڪ کان وڌيڪ ليکڪن پاران لکي وڃي ۽ هڪ الڳ عنوان هيٺ يا وقتي اچڻ ساڳئي مواد ۾ مشتمل آهن۔

۔هڪ موضوع تي خودمختار لکڻ۔

پنهنجو پهريون مضمون ”آرٽيڪل“ ڪيئن لکجي ۔

سڀ کان پهريانهڪ موضوع يا مقام چونڊيو جيڪو توهان پسند ڪيو ٿا يا جنهن ۾ توهان ماهر آهيو۔ مثال؛ جيڪڏهن توهان بال روم ڊانس ڪرڻ ۾ ماهر آهيو ته پوء هڪ مخصوص پاسو چونڊيو جنهن تي توهان پنهنجي مضمون کي فوڪس ڪري سگهو ٿا۔ هڪ دلچسپ تعارف لکو ۔ مثال؛ جيڪڏهن توهان سوئنگ سيکاريو ٿا ته توهان آساني سان ٻڌائي سگهو ٿا ته ان ۾ اڪثر عام غلطيون ڪهڙيون هونديون آهن جڏهن ماڻهو اها ناچ سکندا آهن۔ وڌيڪ توهان کي آرٽيڪل جي ضروري مواد جون ضروري بلٽ پوائنٽس کي ترتيب ۾ رکڻ جي ضرورت هوندي آهي،  تنهنڪري مثال طور؛ ست عام غلطيون ٿي سگهن ٿيون جيڪي ماڻهون سوئنگ ڪرڻ دؤران ڪري سگهن ٿا۔ انهن بلٽس پوائنٽس کي وڌايو ۽ هر هڪ تي توجھ ڏيڻ لاء جملو لکو۔

آخري مرحلو اهو آهي ته توهان کي پنهنجي پڙهندڙ کي ان تي عمل ڪرائڻ لاء طاقطور نتيجي تي لکڻ جي ضرورت آهي هن مثال ۾ توهان ڪجھ هن ريت ذڪر ڪري سگهو ٿا ته `پيشه ور سبق سکڻ سان انهن غلطين کي دور ڪرڻ ڪيترو آسان آ` جڏهن توهان پنهنجو آرٽيڪل لکو ته هڪ ڀيرو توهان کي ان جي گرامر ۽ اسپيلنگ جون غلطيون ڏسڻ جي به ضرورت هوندي آهي ۔ توهان کي آرٽيڪل کي صحيع طرح سان جوڙڻ لاء ڪتابي هدايتن جي به ضرورت هوندي آهي ، آؤن آرٽيڪل جي مواد کي ٦٠ کان مٿي وڌيڪ لفضن ۾ ٻيهر نه دهرائڻ جي صلاح ڏيان ٿو ۔ آخري قدم توهان جي مضمون کي شپرائڻ آهي ۔ توان اهو ڪجھ اخبارن ، رسالن ، ميگزين يا ويب سائيٽ تي موڪلڻ سان پورو ڪري سگهندا آهيو۔

آرٽيڪل لکڻ۽ ٧ غلطيون جن کان پاسوڪجي .

جيڪڏهن توهان چاهيو ٿا ته توهان جا  آرٽيڪل اچن ۽ ٻين طرفان وڏي پيماني تي ورهائجن ته هي آهن ٧ عام غلطيون جن کان بچڻ گهرجي۔

غلطي#١ تمام گهڻي گرامر ، اسپيلنگ ۽ اچارن جي بي قاعدگي سان غلطيون۔ اگر توهان پنهنجو مضمون ٻين کان صحيع ثابت ڪرائڻ چاهيو ٿا ته توهان کي فقرو (پيراگراف) صحيع نموني لکڻ گهرجي ٢٠ رنن جي جملن سان متن جي وڏي بلب کان وڌيڪ بدتر ڪجھ بن نه هوندو آهي۔ پڙهندڙ گهڻي دير تائين آرٽيڪل نه پڙهندا آهن ۽ اڪثر توهان جي آرٽيڪل کي صرف مٿاهين نظر سان ڏسندا آهن اسڪين ڪندا آهن اهي صرف ٽڪرو معلومات جو کهڻندا آهن جيڪو آساني سان سمجهي سگهجي انهئ عمل کي انفو اسڪينگ چوندا آهن ، سموري آرٽيڪل ۾ پنهنجي موضوع کي هڪ ئي مقصد ۾ رکو جيڪڏهن توهان پاڻ کي مخاتب ڪري رهيا آهيو ته (آئون يا مان ) لفظ استعمال ڪريو۽ جيڪڏهن توهان ٻئي سان مخاتب آهيو ته (تون يا توهان) لفظ استعمال ڪيو ۽ جيڪڏهن وريٽيون ماڻهون آهي ته (اهي ، هو ، هؤ)پو آرٽيڪل لاء هڪڙي ئي آواز ۾ رهڻ سان هم آهنگي ٿئي ٿي ۔

غلطي#٢ گهڻي حد تائين فخر ڪرڻ ۽ پنهنجي پاڻ کي فروخ ڏيڻ ، جيڪڏهن توهان سٺا آهيوجيڪو توهان ڄاڻو ٿا ته توهان آهيو۔ آرٽيڪل ۾ پنهنجو پاڻ وڌائڻ ، لنڪ ۽ ٻين فائدن لاء مواد جي ڪا به ضرورت به آهي ، پڙهندڙ ذھين آهن توهان جي وڌاء واري غلطي پڪڙي ويندا ۔

غلطي#٣مواد جنهن جي بنياد تي توهان کي سکڻ جي ضرورت آهي ، نه ڪي توهان جي پڙهندڙن کي ڇا گهرجي ۔ پاڻ کي پڙهندڙن جي حيثيت ۾ وجهو ۽ پنهنجو پاڻ کان پڇو ته هي مضمون مونکي ڇا ٿو پيش ڪري ؟ تحقيق ڪريو جيڪو توهان جو پڙهندڙ سروي ڪري ڇا پڙهڻ چاهي ٿو يا لفظ ڳولا ڪنڌڙ سرج انجن تي ريسرچ ڪريو جنهن تي ماڻهون ڳولهن ٿا۔

غلطي#٤ پنهنجي مضمون کي مواد ۾ وسيع يا سطحي بڻائڻ ۔ اهو بهتر آهي ته هڪ تنگ موضوع تي گهرائي ڏانهن وڃو، وضاحت ڪريو ان سان تعلق جوڙيو بلٽ پوائنٽس جي ٺهيل لسٽ استعمال ڪريو ، ڪجھ ماهر راز پيش ڪريو جيڪي توهانجي موضوع تي گهرائي سان چوگرد آهن، پنهنجي موضوع کي گهرائيممڪن طريقي لکيو وڃي جيڪو حقيقي ٻين کان نه ٿي سگهيو هجي ۔ نرالو هجڻ سونهن آهي ۔

غلطي#٥عنوانن ۽ آرٽيڪل جو خلاصو پڙهندڙن جي توجھ نه وٺڻ ۔ عنوان عام طور تي ٩٥ سيڪڙو مشتمل هوندا آهن موضوع جي اهو ئي سبب آهي جو پڙهندڙ توهانجو آرٽيڪل پڙهندو يا هو ٻئي مضمون ڏانهن هليو ويندو۔ پنهنجي پڙهندڙن کي بدتر عنوان خراب ۽ تنگ ڪندڙ تعارف سان تنگ ۽ پريشان نه ڪيو۔ جي ڪڏهن توهان ٻن جملن جو عنوان لکو ٿا ته توهان تمام گهڻو سوچيو ٿا۔ انکي سادو رکو۽ واضع بيان ڏيو ۔ پنهنجي مضمون جي عنوان کي بهتر بڻائڻ لاء سهڻا لفظ استعمال ڪريو۔

غلطي#٦غلط استعمال ڪرڻ يا آرٽيڪل خريد ڪرڻ۔۔۔۔

آرٽيڪل جي خيالن لاء انٽرنيٽ تي تحقيق ڪرڻ ٺيڪ آهي پر ڪنهن مضمون جي لفظ کان لفظ جي نقل ڪرڻ ٺيڪ نه آهي ۔ جملن کي جملن سان درجابندي ڪري سگهجي ٿي پر اصلي هجڻ لفظن کي پنهنجي ذهن مان ڪڍو ۽ پنهنجي مضمون ۾ لکو ان سان توهان کي سٺي ننڊ به ايندي ۽ توهان جا مضمون مارڪيٽ ۾ وڌيڪ حيثيت رکندا ۔ آرٽيڪل خريد ڪرڻ هڪ عظيم خيال نه آهي ۔خاص طور تي جيڪڏهن توهان انهن کي استعمال ڪرڻ لاء ڌار لائسنس نٿا ڪيو۔ ڇا اهو سٺو آهي ساڳيئي مضمون کي هزارين ماڻهون پنهنجو سڏين ؟ جيڪڏهن توهان ڪنهنجي آرٽيڪل لکيل آرٽيڪل کي شايع ڪريو ٿا ته وٽ ڪم ڪرڻ جو خاص حق يا لائسنس هجڻ ضروري آهي ۔

غلطي#٧ رسورس باڪس کي اوور لوڊ ڪندي رسورس بوڪس کي خراب نه ڪريو۔ پنهنجا آرٽيڪل مفت ڇپائي لاء ڏيڻ توهانجو معاوضو آهي پر درجن ويب سائيٽن جا پتا شامل ڪرڻ سان پڙهندڙن جي دلچسپي خراب نه ڪريو، هڪ اخبار يا ويب سائيٽ يا وڌ ۾ وڌ ٻن سان لاڳيتو رابطه ۾ رهو نه ته توهان پنهنجي آرٽيڪل کي گهڻو تنگ ڪندڙن جي لسٽ ۾ ڏسندا۔

توهان جي آرٽيڪل لکت کي بهتر بڻائڻ لاء حڪمت عمليون۔

جيڪڏهن توهان ڪجھ وقت کان آرٽيڪل لکي رهيا آهيو، پنهنجي پراڻن لکيل ٽڪرن جو سٺي نموني جائزو وٺو ۽ اهو معلوم ڪيو ته ڪھڙا ڪهڙا حصا توهاجي پڙهندڙن کي سٺا لڳا ۽ وڌيڪ ڏسو ته انهن آرٽيڪلن ۾ عام ڳالھ ڪهڙي هئي انهن جو به جائزو وٺو۽ اهي عام شيون جيڪي اوهان ڳولهيون آهن ، اهي اصل ۾ حڪمت واريون آهن توهان ڪنهن مقصد يا بنا ڪنهن مقصد جي لکندا آهيو۔

هي آهن ڪجه حڪمت عمليون جن تي توهان ملازمت وٺي سگهو ٿا (يا اڳ ۾ ئي نوڪري ڪيو ٿا)۔

پنهنجي پڙهندڙن کي وڌيڪ پڙهڻ لاء موٽايو، ريسرچ ڪيو ، انهن عنوانن بابت لکو جن بابت ماڻهون ڄاڻڻ چاهن ٿا ۔ جديد رجحانن بابت ڄاڻ حاصل ڪيو، اهو ڄاڻڻ ضروري سمجهو ته شهر ۾ ڪهڙي ڳالھ گهڻي پئي هلي عملن جي رٿا بندي جو خاڪو ٺاهيو ، لکڻ کان اڳ پنهنجي خيالن کي کڏ ڪيو ۽ انهن کي اهڙي ريت جوڙ جڪ ۾ ترتيب ڏيو جيڪي توهانجي مضمون جي اهم (ڊانچي) طورڪم ، جيئن اٺين ڪلاس ۾ استاد توهان کي پنهنجي انگريزي جي استاد هڪ مضمون ۽ ان جج جوڙ جڪ ۽ ان جو خاڪو ٺاهڻسيکاريو۔ مضمون يا رپورٽ جو خاڪو ٺاهڻ سان توهان ڳالهلئڻ چاهيندا آهيو،عنوان جي قائدن تي عمل ڪريو، پوئين حڪمت عمليء جي مناسبت سان هن موضوع جي هر جملي پنهنجو مواد گڏيل نقطن ۾ ٺاهيو۔

موضوع وارو جملو پڙهندڙن کي پيغام ڏئي ٿو ته ڪهڙو فقرو پيراگراف ڪٿي آهي ٿوهان جي لکت جي فريم ورق کي ترتيب ڏئي ٿو جنهن سان توهان جي آرٽيڪل ۾ آساني سان ڳولهي سگهجي ٿو۔ مثالن ڏيڻ جي طاقت کي سمجهو،مثال ڏيڻ توهانجي پڙهندڙن کي هڪ واضع تصوير ڏيندو آهي ته ڪيئن توهان پنهنجي لکيل مضمون جي اهم ۽ عملي حصي کي قربان ڪرڻ کانسواء ڇا چوڻ چاهيو ٿا۔ پنهنجي لکڻ انداز کي ٺيڪ ڪريو،چالاقي ريت گرامر جي سٺي ڄاڻ رکو ۽ پنهنجي لکڻ جو انداز سڌو سنئو ۽ نرم رکو، پنهنجي معلومات کي سادي ۽ تفريحي طريقي سان پيش ڪرڻ جي ڪوشش ڪريو ۔

آخر ۾ ڪنهن ٻئي جي راء لاء تنقيد تجويزن ڏانهن کليل رهو جيئن اهي توهانجا پڙهندڙ توهان جي شروعاتي لکت بابت ڇا ٿا سوچين ۔

۔ليکڪ جي حيثيت ۾ توهان جي ايمانداري وڃائڻ کانسواء ضروري تبديلين لاء تيار رهو۔

 

 

Practical work carried under supervision of Sir Sohail Sangi, at Institute of Media & Communication Studies, University of Sindh, Jamshoro, Sindh Pakistan

Original Text 

 

What is an article?

- A non-fictional prose forming an independent part of a publication

- A written essay or report on a subject. Articles appear in magazines, journals, newspapers, and in encyclopedias, among other.

- A piece of writing on a specific topic, by one or more authors, that forms an independent part of a periodical publication such as a journal or serial, magazine, or newspaper.

- Sometimes referred to as a paper, an article is a brief composition on a subject, usually appearing in a magazine or journal.

- A self-contained nonfiction prose composition written on a specific topic or subject by one or more authors and published under a separate title in a collected work, or in periodical containing other works of the same form.

- A self-contained reading on a subject

How To Write Your First Article

First choose a topic or niche that you like or are an expert in. Example: if you are expert in ballroom dancing then choose a specific aspect that you can focus your article on.

Write an interesting introduction. Example if you teach the swing then you can mention how you know what the most common mistakes are when somebody learns this type of dancing.

Next you need to list the bullet points of the content of the article. So for example this could be the seven most common mistakes that a person makes doing the swing. Expand on these bullet points and write sentences focusing on each of them.

The last step is that you need to write a powerful conclusion to get the reader to take action. So in this example you could mention how easy it is to overcome these mistakes by taking professional lessons.

Once you have written your article you need to check it for grammar and spelling mistakes. You also need to format it correctly for the article directories. I suggest splitting the lines into no more than 60 characters long.

The final step is to publish your article. You do this by submitting it to some newspaper/magazine or web site.

 

Article Writing: 7 Mistakes To Avoid

If you want your articles to be picked up and massively distributed by others, here are 7 common mistakes to avoid:

Mistake #1 Too many grammatical, spelling, and punctuation errors.

In addition to having your article proofed by others, you may also want to be sure that you have clearly defined paragraphs. Nothing is worse than a big blob of text with 20 run-on sentences.

Readers no longer read articles in depth and often only 'scan' your article. They want small bites of information that can be easily digested… also known as "info-snacking."

Keep your "voice" in the same person throughout the entire article. If you are using the first person voice (I, me) or the second person (you, we, us) or the third person (they, them, he, she)…be consistent by staying in one voice for the entire article.

Mistake #2 Too much hype, bragging and self-promotion.

If you are as good as you know you are, there is no reason to fill the body of the article with hype, gratuitous links to your site or blatant self-promotion. Readers are smart and will see right through your "hype-veil."

Mistake #3 Content based on what you need to learn, not what your reader needs.

Put yourself in your reader's shoes and ask yourself, "What does this article offer me?" Research what your reader wants to read by doing survey's with your own audience or do keyword search engine research to find what people are looking for.

Mistake #4 Making your article broad or superficial in content.

It's better to go in-depth on a narrow topic. Define it. Explain it. Relate to it. Use bullet points or numbered lists. Offer a secret or expertise that you have around the topic. Be original in covering your topic as narrowly as possible in a way that has not been done by others. Brevity is golden.

Mistake #5 Headlines and article summary does not grab readers' attention.

The headline is often ~95% of the initial reason why someone might read your article or pass it over for another article. Don't bore your audience out of the gate with a dull headline or worse, a boring introduction to the article.

If you have to use two sentences to make your headline, you're thinking too hard. Keep it simple and make it brief. Use keyword research tools to optimize your article title.

Mistake #6 Plagiarizing or 'buying articles'...

It's ok to research the Internet for article ideas, but it's not ok to copy word-for-word of any article. Paraphrasing can also be classified as plagiarism. Be original. Let the words flow from your mind into your article. You will sleep better at night and your articles will have a higher value in the marketplace.

Buying articles is not a great idea…especially if you do not get an exclusive license to use them. What good is the same article if thousands of people call it their own? If you do outsource your article writing to ghost writers, make sure you have an exclusive right or license to the works.

Mistake #7 Don't burn out the RESOURCE BOX by overloading it.

The RESOURCE BOX is your pay-off for giving your article up for free reprints, but don't abuse the welcome mat by including a dozen website addresses. Stick with one newspaper or website or two at the most and you'll find your article may find a higher distribution rate.

 

Writing Strategies to Improve Your Article Writing

If you have been writing articles for quite some time now, take a good look at your old pieces and try to find out which ones were most widely read by your audience. Next, try to figure out what these successful articles have in common. The commonalities you find are actually strategies you either purposefully or unconsciously applied when writing your article. Here are a few strategies you might wish to employ (or have already employed) to make your audience come back for more.

Do your research. Write about topics that people want to know about. Learn about the latest trends and brush up on your current events to know what the talk of the town is.

Make an outline or a plan of action. Before you write, gather your thoughts together and organize them into a structure that would serve as a “skeleton” of your article. Like what your English teacher taught you back in 8th grade, having an outline of an article or report will ensure that you stay focused on the important things you want to talk about.

Follow the topic sentence rule. In connection with the previous strategy, make it a point to group your content by each topic sentence. The topic sentence gives readers a preview of what the paragraph is about and adjusts his frame of mind as he prepares himself for the next set of information that can be found in your article.

Understand the power of providing examples. Providing examples will give your readers a clearer picture of what you are trying to say without sacrificing the academic portion of your article.

Fine-tune your writing style. Have a good grasp of grammar and keep the tone of your writing intelligent yet down to earth. Know basic subject-verb agreement, keep a thesaurus handy, and try presenting your information in the simple yet entertaining way.

Finally, have someone look at it for a second opinion. Be open to criticisms and suggestions, as these will help you understand what your readers might think about your initial draft. Be prepared to make the necessary changes without sacrificing your integrity as a writer.

 Practical work carried under supervision of Sir Sohail Sangi

Department of Media and Communication studies University of Sindh, Jamshoro 

 

#WaqarAliSoomro,  #WaqarSoomro,     

Saturday, May 2, 2020

Waqar Soomro Profile Sindhi

To be checked
Always name foto file
Waqar Soomro Profile Sindhi
ليکڪ جهانگير عباسي)
وقار سومرو
ايم اي پريوئس
رول نمبر 59

چوندا آهن ته قلم انساني دماغ جي زبان جيئان هوندو آهي۔ ادبي انسان پنهنجي سوچيل دنياوي تخليقن کي تحريري شڪل ڏيڻ لاء قلم جو استعمال ڪن ٿا اهو ئي ڪارڻ آهي جو سنڌي ۽ اردو ادب جي ميدان ۾ جهانگير عباسي جهڙن ڪيترن ئي نالي وارن ليکڪن شاعرن ۽ اديبنقلم ۽ لکڻ جي هنر وسيلي پنهنجي هڪ 
الڳ ادبي حيصيت ٺاهي ورتي آهي۔

ڏٺو ونڃي ته ان ڳالھ ۾ ڪوبه شڪ نه آهي ته سنڌ جو شهر لاڙڪاڻو ازل کان وٺي زرخيز رهيو آهي پوء 
ڀلي اهو سياست جو ميدان هجي علم جو هجي يا وري ادب جو هجي تنهنڪري مقالانگار، افسانه، ڪالم نگارن ۽ ليکڪن جو ذڪر ٿيئي ٿو ته يقينن منهنجي ذھن ۾ جهانگير عباسي جونالو اڀري پوندو آهي۔
٢٠ مارچ سن ١٩٧١ ۾ لاڙڪاڻي جي ننڍڙي ڳوٺ محراب ڪلهوڙو ۾ هن جنم ورتو۔ سن١٩٨١ ۾ هن پنهنجي پرائمري تعليم  ساڳئي ڳوٺ جي اسڪول مان حاصل ڪئي۔ طبيعتن انتهائي نفيس با اخلاق با ڪردار ۽ تمام مٺڙي لهجي ۾ هم ڪلامي سان پيش ايندڙ جهانگير عباسي کي لکڻ جو سوق ١٩٨٧ ۾ جواني کان ئي هو هن لکڻ جي شروعات  پنهنجي اسڪولي دؤر کان شعر و شاعري لکندي ڪئي سندس جي لکڻ جي ڏات کي سٺي موٽ ملڻ ڪري اڄ ٣٥ سال گذرڻ جي باوجود به سندس جو لکڻ سان چاھ اوتري ئي جوش جنون ۽ جذبي سان جاري آھي انهن٣٥ سالن جي وچ ۾ هن جا لکيلڪيترائي ڪتاب سنڌي افسانه ڪهاڻيون ڪالم ۽ اڻڳڻيا مضمون پنهنجي پنهنجي وقت ۾ عروج تي رهيا آهن ۔هن جو پهريون سنڌي افسانو ١٩٨٨ ۾ روزنامه جاگو ڪراچي جي ڇپيو جنهن جو عنوان ”سي سڀ ڀايم سک“ هيوانهئ سان گڏ سنڌي ادب ۾ اهو سلسلو جاري رهيو جنهن ۾٥٠ کان وڌيڪ تخليقي افسانه لڳ ڀڳ ٢٥ کان وڌيڪ عالمي افسانن جا سنڌي ترجما ، ٣٠مختلف ڪتابن تي تفصرا، ٣٠ کان وڌيڪ تتحقيقي مضمون ،مقالا ۽ جڏهن ته١٠٠ کان وڌيڪ مختلف اخبارن ۾ ڪالم پڻ لکيا جنهن ۾ مشهورسنڌي اخبارون روزانه عوامي آواز ، ڪاوش ، ڪوشش ، جاگو ڪراچي ، حلال پاڪستان ، عبرت ،  هلچل جهڙيون ڪيتريون ئي اخبارون شامل آهن جڏهن ته اردو ادب منجھ ھن ٨٠ عدد سنڌي ڪهاڻين جو اردو ترجمو ڪيو ڪيترن ئي سنڌي شاعرن جي شاعري جا ترجمه ۽ حوال ڏنا ان سان گڏ ٢٥ ڪتابن جا تبصره ۽ شاعرن منجهان شاه لطيف ، سچل سرمست ، علامه اقبال ، مرزا غالب سر سيد احمد شيخ اياز ادا سومرو ۽ ڪيترن ئي شخصيتنتي ڪهاڻيو مقالا ۽ خاڪا ڏنا نه فقت ايترو ئي بلڪه ريڊيو ۽ ٽيليوزن جي دنيا ۾ به هن جو ڪيتريون ئي وابسطگيون رهيون آهن جنهن ۾ هفته وار پروگرام ”سنڌي افسانه ۽ غزل“ جو اعزازي ميزبانرهي چڪو آهي هن ٢٠٠٤ ۾ ريڊيو پاڪستان تان پنهنجي ميزباني ۾ ڪيترائي ادبي پروگرام به ڪيا ۔ هو ايف ايم ١.٠٦ سکر جو به اعزازي ۽ پاڻ منڃايل ڪمپيئرن مان هڪ رهي چڪو آھي ادبي پروگرامن ۾ ادبي انٽرويو ۽ ان سان گڏ ٽيليوزن جي ڪيترن ئي لائيو شوز ۾ بطور خصوصي مهمان به اچي چڪو آهي۔
هن ڪيترن ئي ملڪي سطح جي ادبي ڪانفرنسن ۾ شرڪت اعزازيت ۽ ايوارڊ هن پنهنجي نالي ڪيا آهنجنهن ۾ ڪجھ مشهور ايوارڊ جشن لطيف ١٩٩٣ ايوارڊ سچل ادبي مرڪز لاڙڪاڻي پاران بهترين مقالانگار ايوارڊ ،٢٠٠٤ افسانه نگار ايوارڊ٢٠٠٤ڊاڪٽر تنوير عباس ، زخمي چانڍيو ۽ ملڪ آگاڻئ ايوارڊ ۽ ٻيا شامل آهن۔
جهانگيعباسي اڄ به چڏهن ڪجھ لکڻ ويهي ٿو ته سندس جي ڪهاڻين ، افسانن ۽ ترجمن کي چاهىندڙ ان جي لکيل ترجمن ۽ ڪهاڻين کيپڙهڻ جي انتظار ۾ نظر اچن ٿا۔ هن جا مشهور ڪتابن منجهان اغاشورش ڪاشميري جي ڪتاب “ اس بازار ۾”جو سنڌي ترجمو ”حسن جي بازار“ ، ميجر اسد محمود جي اردو افسانن جو سنڌي ترجمي درشڪ جي نالي سان ان کان علاوه ”مان تنوير آهيان“ ڪتاب ۽ عالمي افساني جو ترجمو ”چونڊ شاهوڪار“به شامل آهن ۽ سندس جا ايندڙ ڪتاب افسانن تي مشتمل”مجاور“نالي سان ۽ سنڌي تخليقي افسانن جوڪتاب ”ڪجلي“ جي نالي سان پبلش لاء تيارآهن ۔
هوآرمي پبلڪ اسڪول ڪولاڙچي جو اڳوڻو پرنسپال ۽ پبلڪ اسڪول سکر جو ليڪچرار۽ وارڊن به رهي چڪو آهي کيس تعليمي ادارن پارا ڀيٺا ۾ ڪيترا ئي ايوارڊ پڻ نوزيا آهن هن ڪيڊيٽ ڪالج لاڙڪاڻي ۾ سابقه ڪلرڪ ، اسسٽنٽ  لئبريرين طور به ڪم ڪيو آهيهنوقت هو لاڙڪاڻي جي گورنمنٽ بوائزڊگري ڪاليج ۾ بطور اردو ٻولي جي ليڪچرار ۽ لٽريچر ڪلب جي ميمبرطورپنهنجون خدمتون محنت سرانجام ڏئي رهيو آهي ٻولي ادب ۽ انجي اهميت کان وانجهيل نوجوان به جڏهن هن جاطلفز ڀريا ليڪچر ٻڌندا آهن ته کين ڏسڻ سان ئي پتو پئجي ويندو آهي ته هو ٻولي ۽ ان جي اهميت جو قدرڪرڻ چاهين ٿا جديد دنيا جي جديد ٽيڪنالاجي جي آڙ ۾ ڪٿي نه ڪٿي اداب ۽ ٻولي کي به گهڻونقصان رسي ٿو انڪري سندس جو پنهنجو به دلي چاھ آهي ته جديد دؤر جي تقاضائن کي غور فقر رکندي اڄ جا نوجوان گهڻو کان گهڻو ادب ۽ لکڻ جي طرف رخ ڪن سندس جو خاص نوجوانن لاء پيغام آهي ته نوجوان پنهنجي ٻولي ادب قوم تهذيب تمندن ۽ روايتن سان گڏ اڳتي وڌن ۽ پنهنجي قوم جي ھاڻي کان ئيخدمت ڪن ۽ خاص ڪري تعليم جي ميدان ۾ پين نوجوانن جي همٿ افزائي ڪن ته جيئن ايندڙ نسلن جي ادبي ۽ روايتي صلاحيتن مان فائدو وٺي پنهنجي قديمي ٻولي کي زنده رکون ۽سنڌ نگري کي سرسبزآباد ۽ خوشحال بڻائي سگهون۔
#WaqarSoomro,  

Practical work carried under supervision of Sir Sohail Sangi

Department of Media and Communication studies University of Sindh, Jamshoro


Sunday, February 16, 2020

Waqar Ali Soomro Article Sindhi MA 59

 Not checked
Article
Waqar Ali Soomro
سنڌ ۾ سياحت جي موجوده صورتحال
وقار علي سومرو
ايم اي پريوئس
رول نمبر 59
ان ڳالھ ۾ ڪوبه شڪ نه آھي ته سنڌو وادي سياحت جي قديمي ماڳن سان ڀرپور مالامال آھي ٻاھريان ايندڙ سياح ھجن توڙي اندروني مقامي سياح ڇونه ھجن سنڌو واڌي جي سياحي مرڪزن مان سڀئي لطف ماڻن ٿا. ڪراچي جي سامونڊي پٽي ھجي يا سنڌو ماٿري جي سڃاڻ موھن جو دڙو مڪلي جو قبرستان ھجي يا ڪارونجھر جو جبل قديم زماني جا قلعا واقع ھجن يا وري ٿرجا خوبصورت نظارا. سنڌ سموري سون گھمندڙن لاء جنت مسل آھي.
سنڌ ۾ ٻاھريان ايندڙ سياحن جي سياحت ته سنڌ جي انيڪ قديمي ماڳن جي ڪري سٺي عروج تي آھي پر موجوده دؤر جي موجوده صورتحال تي نظر رکجي ته تمام وڏو فرق نظر اچي ٿو. سوشل ميڊيا جون وڏيون وڏيون غير ملڪي شخصيتون سنڌ ۾ سياحت لاء اچي دنيا جي ٻين سياحن کي به اھو پيغام ڏين پيون ته باقي سياحن کي به پاڪستان جي طرف رک ڪرڻ کپي . اھوئي سبب آھي جو اڄ پاڪستان دنيا جي محفوظ ۽ سٺن سياحي ملڪن جي لسٽ پنھنجي جاء ٺاھي ورتي آھي.
 ھڪ تحقيقي رپورٽ مطابق ملڪ ۾ پنجن سالن جي اندر غير مقامي گھمندڙن جو شرع 1.7 ملين کان 2.7 ملين تي پھتو ۽ جڏھن ته مقامي سياحن جو تعداد 50 ملين کان وڌيڪ رھيوجنھن سان ملڪي معيشت کي به چڱي ھٿي ملي. غير ملڪي سياح روزي گاربيلي ڪينيڊا جي اڪيلي موٽر سائيڪل تي گھمندڙ عورت سياح موٽر سائڪل تي آئي روزي گاربيلي ملڪ جي خوبصورتي ۽ ثقافت مان ايترو ته متاثر ٿي جو ھن ملڪ ۾ اچي پنھنجو مذھب تبديل ڪيو جڏھن ته پولينڊ جي ايوا زوبيڪ نالي مشھور سوشل ميڊيا ولاگر سنڌ جي شھر حيدرآباد جي چوڙين ، سنڌي اجرڪ ۽ ٽوپي کي پسند ڪندي ملڪ جي سرڪاري ٽيليوزن چينل تي پنھنجي خيالن جو اظھار ڪيو. صوفين جي درتي سان پيار ڪندڙ سوشل ميڊيا ولاگر، سنڌ ۽ بلوچستان جي سمونڊي پٽي تي سڪون محسوس ڪندڙ ايوا زوبيڪ سنڌ کي صوفين جي درتي سڏيندي ٻين غير ملڪي سياحن کي به سنڌ جي طرف سياحت ڪرڻ جو سڏ ڏنو. روزي گاربيلي وانگر آمريڪي شھري انٽرنيٽ تي آمريڪي رڪشي واري جي نالي سان مشھور شخص سنڌ ۾ رڪشا گاڏي جي ذريعي ڪشمور کان ٿيندي ڪراچي تائين مختلف سياحي ماڳ گھمندو رھيو اھڙي طرح ئي آمريڪا جو ھڪ ٻيو شھري مارڪ وينس نالي دنيا جو مشھور يوٽيوبر جيڪو دنيا جا تقريبن ملڪ گھمندو سنڌ جي گادي واري شھر ڪراچي ۾ سنڌي کادا کائيندي سنڌي ثقافتي پوشاڪ پائي سنڌ جي ثقافت سان پنھنجي پيار جو اظھار ڪيو.
 غير ملڪي سياحن جي سنڌ سان بي حد محبت ڏسي سنڌ جي سياحت جا روشن دروازا کليل نظر اچن پيا پرسنڌ ۾ موجود سوين سياحي مقام آھن جن تي اڄ به سياحن جي توجھ جي ظرورت آھي . سنڌ جي ڪوھ مري سڏي ويندڙ  گورک ھل اسٽيشن دادو شھر کان اٽڪل 94 ڪلوميٽرن جي مفاصلي سطح سمنڊ کان 5689 فٽ مٿي پنھنجي خاص درجا حرارت جي ڪري مقامي سياحن جي توجھ بڻيل آھي مگر خراب روڊ ۽ رستن جي ڪري گورک ھل اسٽيشن سياحن جي رڪاوٽ جو ڪارڻ بڻجي پيو جنھن ڪري مقامي سياحن جو لاڙو گلگت بلتستان ۽ بلوچستان جي شھرن طرف ٿئي ٿو جڏھن ته اتان جي سياحن جو رخ وري سنڌ جي شھرن طرف وڌي ٿو.
 مقامي سياح ھجن توڙي غير مقامي. سياحن کي مختلف رڪاوٽن سان منھن ڏيڻو پوي ٿو سياحن جي رڪاوٽن ۾ خراب روڊ رستن جي ڪري ٽريفڪ جي بدترين ۽ درھم برھم نظام سان منھن ڏيڻو پوي ٿو جنھن سان سياحن کي ھڪ جڳھ کان ٻي جڳھ تائين وڃڻ ۾ مشڪلاتون پيش اچن ٿيون . ان سان گڏوگڏ صفائي سٿرائي جو بھتر نظام نه ھجڻ ڪري به سياحن کي مشڪلن سان منھن ڏيڻو پوي ٿو. موجوده حڪومت کي گھرجي ته ھو سياحت کي اڃان به وڌيڪ وڌائڻ ۾ پنھنجو خاص ڪردار ادا ڪري ۽ ان سان گڏوگڏ اسان سڀني جو به اھو فرض بڻجي ٿو ته صفائي ۽ سٿرائي جو خاص خيال رکون ۽ ٻاھريان ايندڙ سمورن سياحن کي سحولتون مھئيا ڪيون ۽ سنڌ جي ثقافت ۽ مھمانوازي سان سياحن کي ايترو ته متاثر ڪيون جنھن سان سنڌ ۾ وڌندڙ سياحت کي چار چنڊ لڳي پون.


===============================================
Article
Waqar Ali Soomro
Should have observed para


سنڌھ ۾ سياحت جي موجوده صورتحال
وقار علي سومرو
ايم اي پريوئس
رول نمبر 59
ان ڳالھ ۾ ڪوبه شڪ نه آھي ته سنڌو وادي سياحت جي قديمي ماڳن سان ڀرپور مالامال آھي ٻاھريان ايندڙ سياح ھجن توڙي اندروني مقامي سياح ڇونه ھجن سنڌو واڌي جي سياحي مرڪزن مان سڀئي لطف ماڻن ٿا. ڪراچي جي سامونڊي پٽي ھجي يا سنڌو ماٿري جي سڃاڻ موھن جو دڙو مڪلي جو قبرستان ھجي يا ڪارونجھر جو جبل قديم زماني جا قلعا واقع ھجن يا وري ٿرجا خوبصورت نظارا. سنڌ سموري سون گھمندڙن لاء جنت مسل آھي.سنڌ ۾ ٻاھريان ايندڙ سياحن جي سياحت ته سنڌ جي انيڪ قديمي ماڳن جي ڪري سٺي عروج تي آھي پر موجوده دؤر جي موجوده صورتحال تي نظر رکجي ته تمام وڏو فرق نظر اچي ٿو. سوشل ميڊيا جون وڏيون وڏيون غير ملڪي شخصيتون سنڌ ۾ سياحت لاء اچي دنيا جي ٻين سياحن کي به اھو پيغام ڏين پيون ته باقي سياحن کي به پاڪستان جي طرف رک ڪرڻ کپي . اھوئي سبب آھي جو اڄ پاڪستان دنيا جي محفوظ ۽ سٺن سياحي ملڪن جي لسٽ پنھنجي جاء ٺاھي ورتي آھي. ھڪ تحقيقي رپورٽ مطابق ملڪ ۾ پنجن سالن جي اندر غير مقامي گھمندڙن جو شرع 1.7 ملين کان 2.7 ملين تي پھتو ۽ جڏھن ته مقامي سياحن جو تعداد 50 ملين کان وڌيڪ رھيوجنھن سان ملڪي معيشت کي به چڱي ھٿي ملي. غير ملڪي سياح روزي گاربيلي ڪينيڊا جي اڪيلي موٽر سائيڪل تي گھمندڙ عورت سياح موٽر سائڪل تي آئي روزي گاربيلي ملڪ جي خوبصورتي ۽ ثقافت مان ايترو ته متاثر ٿي جو ھن ملڪ ۾ اچي پنھنجو مذھب تبديل ڪيو جڏھن ته پولينڊ جي ايوا زوبيڪ نالي مشھور سوشل ميڊيا ولاگر سنڌ جي شھر حيدرآباد جي چوڙين ، سنڌي اجرڪ ۽ ٽوپي کي پسند ڪندي ملڪ جي سرڪاري ٽيليوزن چينل تي پنھنجي خيالن جو اظھار ڪيو. صوفين جي درتي سان پيار ڪندڙ سوشل ميڊيا ولاگر، سنڌ ۽ بلوچستان جي سمونڊي پٽي تي سڪون محسوس ڪندڙ ايوا زوبيڪ سنڌ کي صوفين جي درتي سڏيندي ٻين غير ملڪي سياحن کي به سنڌ جي طرف سياحت ڪرڻ جو سڏ ڏنو. روزي گاربيلي وانگر آمريڪي شھري انٽرنيٽ تي آمريڪي رڪشي واري جي نالي سان مشھور شخص سنڌ ۾ رڪشا گاڏي جي ذريعي ڪشمور کان ٿيندي ڪراچي تائين مختلف سياحي ماڳ گھمندو رھيو اھڙي طرح ئي آمريڪا جو ھڪ ٻيو شھري مارڪ وينس نالي دنيا جو مشھور يوٽيوبر جيڪو دنيا جا تقريبن ملڪ گھمندو سنڌ جي گادي واري شھر ڪراچي ۾ سنڌي کادا کائيندي سنڌي ثقافتي پوشاڪ پائي سنڌ جي ثقافت سان پنھنجي پيار جو اظھار ڪيو. غير ملڪي سياحن جي سنڌ سان بي حد محبت ڏسي سنڌ جي سياحت جا روشن دروازا کليل نظر اچن پيا پرسنڌ ۾ موجود سوين سياحي مقام آھن جن تي اڄ به سياحن جي توجھ جي ظرورت آھي . سنڌ جي ڪوھ مري سڏي ويندڙ  گورک ھل اسٽيشن دادو شھر کان اٽڪل 94 ڪلوميٽرن جي مفاصلي سطح سمنڊ کان 5689 فٽ مٿي پنھنجي خاص درجا حرارت جي ڪري مقامي سياحن جي توجھ بڻيل آھي مگر خراب روڊ ۽ رستن جي ڪري گورک ھل اسٽيشن سياحن جي رڪاوٽ جو ڪارڻ بڻجي پيو جنھن ڪري مقامي سياحن جو لاڙو گلگت بلتستان ۽ بلوچستان جي شھرن طرف ٿئي ٿو جڏھن ته اتان جي سياحن جو رخ وري سنڌ جي شھرن طرف وڌي ٿو. مقامي سياح ھجن توڙي غير مقامي. سياحن کي مختلف رڪاوٽن سان منھن ڏيڻو پوي ٿو سياحن جي رڪاوٽن ۾ خراب روڊ رستن جي ڪري ٽريفڪ جي بدترين ۽ درھم برھم نظام سان منھن ڏيڻو پوي ٿو جنھن سان سياحن کي ھڪ جڳھ کان ٻي جڳھ تائين وڃڻ ۾ مشڪلاتون پيش اچن ٿيون . ان سان گڏوگڏ صفائي سٿرائي جو بھتر نظام نه ھجڻ ڪري به سياحن کي مشڪلن سان منھن ڏيڻو پوي ٿو. موجوده حڪومت کي گھرجي ته ھو سياحت کي اڃان به وڌيڪ وڌائڻ ۾ پنھنجو خاص ڪردار ادا ڪري ۽ ان سان گڏوگڏ اسان سڀني جو به اھو فرض بڻجي ٿو ته صفائي ۽ سٿرائي جو خاص خيال رکون ۽ ٻاھريان ايندڙ سمورن سياحن کي سحولتون مھئيا ڪيون ۽ سنڌ جي ثقافت ۽ مھمانوازي سان سياحن کي ايترو ته متاثر ڪيون جنھن سان سنڌ ۾ وڌندڙ سياحت کي چار چنڊ لڳي پون.