Rahim Bux Jatoi Article Sindhi Late Referred back

In article  official or research reports, expert opinion is required. Otherwise it will be hearsay and carry no weight.
Many reports can be found, give those figures or finding with reference of those reports.
"Asraat" and "Niji" are urdu words, write proper Sindhi words
Class one and class 8 should be written in Sindhi
Delete first 5 words, these are extra.
نجي 
 اثرات 
Referred back, refile till March 12

Late

Will be checked

شاگردن جي تعليم تي پوندڙ اثرات

رحيم بخش جتوئي

2k20/MMC/46

سنڌي آرٽيڪل

ڏٺو وڃي ته اسان جي معاشري ۾ هڪ عجيب ڳالهه نوٽ پئي ڪئي وڃي ته هاڻ اسان جي اسڪولن ۾ صرف و صرف ٻارن کي پڙهائڻ ۽ سمجهائڻ جي بدران انهن کي رٽي هڻائڻ تي زور پيو ڪجي بنسبت انهن ٻارن کي سمجهائڻ جي بدران انهن کي سوال ۽ جواب ياد ڪرائن پيا. اهو گهڻو ڪري ون ڪلاس کان وٺي ايٽ ڪلاس تائين جيڪي انٽر پاس اُستاد آهن اهي ڪرائين ٿا. ڇو جو انهن کي پاڻ به سمجهه ۾ نٿو اچي ته ڪتاب ٻارن کي ڪيئن سمجهائجي. ٻار جي اها ئي عمر آهي جيڪو ٻار سڄي زندگي ان سان گڏ ۽ ان دماغ سان گڏ گذاري ٿو.

نجي اسڪول ۾ هلندڙ هي نظام اسان جي ٻارن جي مستقبل تباهه ٿو ڪري. اسان جي نجي اسڪول ۾ انٽر پاس استادن جو اِهو طريقيڪار آهي ته هو ٻار کي ڪتاب سمجهائڻ بدران ان کي بس سوال ۽ جواب ياد ٿا ڪرائين ۽ انهن ٻارن جي دماغ ۾ اهو وجهڻ ته صرف سوال ۽ جواب ياد ڪريو. اسڪيم پيپرن مان ته هو ٻار پهرين نمبر تي اچي ان نجي اسڪول جو نالو ٿئي. آئون پاڪستان جي نه پر هڪ قاسم آباد جي ڳالهه ڪجي ته هتي نجي اسڪولن ۾ تعداد تقريبن 35 آهي، ان ۾ انٽر پاس استاد جي تعداد 525 ۽ استاد جو مائٽن کي اهو ثابت ڪرائڻ ته ان جو ٻار هوشيار آهي. جيئن هو پنهنجي ٻارن کي ان نجي اسڪول مان ڪڍي نه ڇڏي. جيئن ان جو اسڪول جو نالو خراب نه ٿئي. جڏهن هو ٻار ٻئي ڪنهن اسڪول ۾ وڃي اتي ڪابه ٽيسٽ ڏئي ٿو ته اتي ان کي سمجهه ۾ نه ايندو آحي ڇو جو ان کي ڪجهه سمجهايو ئي ناهي ويو. صرف ڪتابي ڳالهيون ياد ئي ڪرايون ويون آهن.
Who says
اسان جي معاشري ۾ هي تڏهن هي بهتر ٿي سگهي ٿو جڏهن ڪنهن به اسڪول ۾ جيڪي استاد آهن. ان جي گهٽ ۾ گهٽ ان سبجيڪٽ ۾ ماسٽر ٿيل هجي، ڇو جو هو هڪ نسل کي تيار ٿو ڪري. هو هڪ نسل کي سٺو ۽ بهترين سمجهائي سگهي ٿو. 

شاگردن جي تعليم تي رٽي بازي جا پوندڙ اثرات اهڙيءَ طرح اسين تعليم جي حوالي سان جيڪا ڳالهه ڪري آيا آهيون ان ۾ صرف هڪڙو مثال قاسم آباد جو ڏنو ويو آهي، هاڻي اسين ان کي وڌيڪ واضح ڪرڻ لاٰءِ ان کي وسيع ڪنداسين ته اهو مسئلو رڳو قاسم آباد جو ناهي پر سڄي سنڌ جو مسئلو ايئن ئي آهي جيئن مٿي پيش ڪيو ويو آهي. نه رڳو استاد گهٽ پڙهيل هجن ٿا پر انهن جي ڪابه تعليم ڏيڻ جي حوالي سان تربيت نه ڪئي ويندي آحي ۽ نه ئي ڪيل آهي. انهن مان اڪثريت سفارش تي ڀرتي ٿيل استاد هوندا آهن. اسان وٽ تربيت يافته استاد نه هجڻ برابر آهن، هاڻي جيڪڏهن استاد ۾ اها اهليت ئي ڪونهي ته “ٻارن کي ڪيئن پڙهائجي؟ انهن کي پڙهڻ لاءِ ڪيئن قائل ڪجي؟” اهي به تعليم سکيا ڏيڻ لاءِ اهم سوال آهن.

Reference needed
اڪثر ڪري اهو نه ڏٺو ويو آهي. 1: ساڳي اسڪول مان مئٽرڪ يا انٽر پاس ڪندڙ نجي اسڪولن ۾ اها ڳالهه عام آهي شاگرد ئي ٿورڙن پئسن ۾ (پگهار) تي استاد ٿي وڃن ٿا. هاڻي جيڪڏهن اسين استاد جي تشريح ڪيون ته اها مختصر طور هيئن ڪري سگهجي ٿي. (الف) استاد هر طرفي ڄاڻ رکندڙ هوندا آهن ته اهي تربيت يافته هوندا آهن (ب) انهن وٽ قائل ڪرڻ ۽ پڙهائڻ بابت ڄاڻ جو خزانو هوندو آهي.

(ب) اهي علم نفسيات جا ماهر هوندا آهن، مطلب ته استاد سکڻ ۽ سيکارڻ جي باري ۾ قابليت ۽ اهليت رکندڙ هوندا آهن. 2: اڪثر ڪري نجي اسڪولن کان ٻاهر توڙي سراڪري اسڪولن ۾ سفارشي ڪلچر هجڻ ڪري استاد جي علمي قابليت ۽ اهليت جي باري ۾ ڀرتي ڪندڙ وٽ اهميت ڪونهي اهي صرف سفارش جي سورس کي ڏسي ميرٽ جي لتاڙ ڪندي اهليت ۽ قابليت کي ڪونه ٿا ڏسن.

نتيجي ۾ اسان جي سماج اندر سفارشي ڪلچر هجڻ ڪري سکڻ ۽ سيکارڻ وارو عمل ختم ٿي چڪو آهي. ٻارن کي شعور ڏيڻ لاءِ ٻيا طريقا به ٻڌايا ويندا آهن، جهڙوڪ راند روند وسيلي ٻارن کي سکيا ڏني ويندي آهي.

ليڪچر ۽ پريڪٽيڪل وسيلي تعليم جي اهميت کي اُجاگر ڪيو ويندو آهي. تعليم حاصل ڪرڻ جو مطلب ئي اهو آهي قابليت حاصل ڪرڻ. رٽي وسيلي تعليم حاصل قابليت جي نفيع ڪرڻ برابر آهي. رٽي سان صرف ۽ صرف ڊگري حاصل ڪري سگهجي ٿي، قابليت ڪڏهن به حاصل نٿي ڪري سگهجي.

Isra Soomro Article English

No reference of any report, research or expert opinion, to authenticate the facts/ views

How to make it current, relevant? otherwise its essay, not article

Mind spelling next time

Isra Soomro Article 

Common myths and superstition in Sindh 

 Article Isra Soomro   Roll # 23

When I was about to come into this world, my mom is pretty but she start getting prettier. So everyone told her that you are going to give birth to a baby boy. As in Sindh it is said for a pregnant women, if "she gets pretty while her pregnancy, she is going give birth to a boy" and if "she start getting ugly she is going to birth to a girl", but it is just a myth. The beauty and physical appearance of anyone depends on nutrition . As everyone knows that a pregnant woman needs meal for two, one for her and one for the lil one in her womb  , if she doesn't get proper subsistence , that is obvious it will effect her physical appearance. So that's clear in my mom's case it is totally a myth , as they welcomed a baby girl(me). There is an other very common superstition in Sindh for a pregnant woman while moon eclipse. A pregnant woman is told to "Rest complete day and to keep knife with her" on moon eclipse. Because it is a strong blieve that if a pregnant woman does any activity like stitching cutting etc it will be visible on baby after the birth. Our elders said they have seen such babies who's eyes where like someone has kitted them and the reason behind it was that their mother were  knitting sweater in their pregnancy while moon eclipse. I don't know how much truth and fact are in this story because superstition stories are so old that I think that baby with knitted eyes had grow old and die in his 80's. These superstition stories don't have any background these are just believed my everyone, on precaution modes. In future when u and me, gonna face same phase of life trust me we are definitely going to follow same precaution modes (keeping knife beside us in pregnancy ,while moon eclipse).

There are not only myths and superstition in Sindh regarding to pregnancy or pregnant woman. Let me share some more with you, our elders always says not to sweep at the night or after sunset, they believe "Sweeping home after sunset takes sustenance from home", but the reality is quite different from the belief. Actually when this superstitious was give in it was era when there was no light so after sunset it becomes dark and if any precious thing just like gold or diamond earring is fallen so in such scenario it would be monetary suicides  to Sweep The floor. I believe lose of expensive item is equivalent to lose of sustenance. So the superstition saying is correct some how.

Let me share some superstitious myths regarding to bad luck . Such as, there is a superstition belief that "Hanging of lemon and seven chilies keeps bad luck away from your property", but the science says the aroma produced fron the  acid , combined by lemon and chilies keeps pests and insects away from your property. There are some more superstition saying for bad luck such as , "Black cat cross ur path brings bad luck'. "Hanging of horseshoe keeps bad luck away" . There is one more belief , "Braking of glass' , there is a conflict on this myth. Some blieve it's good luck and some says it's sign of bad luck.

How could I forget so famous superstition "When a crow crows on a roof top".It is a sign of arrival of guests. That is a sweet myth. But crows do that all the time and you really cannot count on them. More of a rural myth I guess as in this smartpone /dumbpeople era, everybody relies on their phone rather than crows. I remember my grandma use to say take the name of the people u know, after the crow's crows , as u select correct name of the person who is going to visit crow will run away.

These are not the only myths there so others , I think I can write a book on them. Each and every myth has its own facts and beliefs and complete society rely on these myth and you can't argue with anyone's about their believes.

Sarfraz Noor Article Urdu MA

Revised
  SARFARAZ NOOR-M.A-Roll No.50-URDUخواجہ سرا۔حقوق اور حقیقتیں

ڈھول بجاتے،تالیوں کی گونج میں ناچتے گاتے،ہاتھ کی لکیروں سے خالی، نقلی بناوٹ اورچمکتے چہروں کے پیچھے ان گنت محرومیوں اور اداسیوں کو چھپاتے ہوئے، معاشرتی عیب، منحوس، فحش اور واحیات جیسے القاب سے نوازے  گئے خواجہ سرا ؤں کی زندگی کسی  اسرار سے کم نہیں۔ یہ پرسرار مخلوق وقت اور معاشرے کی طرف سے ہدیتا  پیش کی گئی تکلیفوں، پریشانیوں اور درد کو  غیر معیاری میک اپ سے چھپاتے ہوئے لوگوں میں حقیر سی رقم کے عوض خوشیاں بانٹتے ہیں۔ بے انتہا ت ذلیل اور دھتکار برداشت کرنے کے باوجود بھی یہ شیریں زباں رہتے ہیں اور کبھی بھی اپنے اندر کی کڑواہٹ کسی دوسرے پر نہیں انڈیلتے۔ قبل اس کے کہ ہم بات کریں  خواجہ سراؤں کی پاکستان اور ہمسائے ملک میں تعداد اور حقوق کی، اس سے پہلے نظر ڈالتے ہیں کہ آخریہ پرسرار مخلوق کون ہے، کیوں ہے اور کیسے ہے۔

تاریخ کے اوراق پلٹنے سے پتہ چلتا ہے کہ دور ماضی میں خواجہ سراؤں کو بادشاہ وقت کی طرف سے بڑی اہمیت حاصل تھی جو کہ اپنے بڑے بڑے حرم (بیویاں) کے محافظ کے طور پہ  بحیثیت دربان کام کرتے تھے، اسی وجہ سے انہیں خواجہ سرا  یعنی محل کے افسران کے نام سے محترم کرنے کی کوشش کی جاتی تھی۔ مجموعی طور پر پاکستان، بھارت اور بنگلادیش کے خطوں میں خواجہ سراؤں کی وسیع و عریض پرانی تاریخ موجود ہے۔

حالیہ مردم شماری 2017 کے مطابق پاکستان میں خواجہ سراؤں کی تعداد قریب دس ہزار رکارڈ کی گئی، بھارتی سروے ۱۱۰۲ء کے دوران خواجہ سراؤں کی تعداد چار لاکھ سے اوپر بتائی گئی،جبکہ بنگلادیشی  سوشل ویلفیئر منسٹری کے مطابق 2013 میں دس ہزار سے زائد رجسٹرڈ خواجہ سراؤں کی لسٹ پیش کی گئی۔ حال ہی میں تینوں ملکوں کی این جی اوز اور حکومت کے ما بین تعاون سے پہلی بار خواجہ سراؤں کے حقوق پر بات کی گئی،جن میں پاکستان،بھارت اور بنگلادیش میں مقیم خواجہ سراؤں کو اپنی بنیادی شناخت بحیثیت ٹرانس جینڈر کمیونٹی، سرکاری نوکری میں کوٹا، عوام کی طرف سے حراساں کئے جانے پر آواز اٹھانے کا حق اور وراثت میں حصیداری کے حقوق قابل غور رہے۔ ساتھ ساتھ قومی شناختی کارڈ اور پاسپورٹ میں ان کی شناخت کے لئے "X" اور"E"  جینڈر کے آپشن کا اضافہ کیا گیا جس کے تحت خواجہ سرا نہ صرف ووٹ کے اندراج ک لئے قابل اطلاق ہونگے بلکہ مسلمان خواجہ سراؤں کے لئے حج و عمرہ کی سعادت حاصل کرنے کے دروازے بھی کھول دیئے گئے۔

سن 2018میں پاکستان کو خواجہ سراؤں کی شناخت تسلیم کرنے والا ایک ممتاز ملک مانا گیا، جس کی بڑی مثال انسانی حقوق کی وفاقی وزیر شیرین مزاری کا خواجہ سرا عائشہ مغل کو اپنے محکمے میں نوکری پر تعینات کرنا ہے۔پاکستان میں خواجہ سراؤں کی الگ شناخت کی ایک اور مثال لاہور کے نجی ٹی وی چینل کوہنور میں کام کرنے والی پہلی خواجہ سرا نیوز اینکر مارویہ ملک ہیں۔ لاہور میں سن 2017 میں قائم ہونے والا پہلا جینڈرگارڈین اسکول خواجا سراؤں کو تعلیمی حقوق دینے کے سلسلے میں پہلا عملی قدم ہے،مستقبل قریب میں کراچی،اسلام آباد اور دیگر شہروں میں بھی ایسے اسکول قائم ہونا متوقع ہے۔

پاکستان میں جہاں زیادہ تر خواجہ سرا اپنا پیٹ پالنے کے لئے ناچ گانے اور جسم فروشی کے کاروبار کا سہارا لیتے ہیں، وہیں کچھ خواجہ سراؤں نے اپنے ٹولوں سے بغاوت کر کے چھوٹی موٹی نوکری اور کاروبار جن میں بیوٹی پارلر، درزی کا کام، دودھ بیچنا، باورچی اور ڈرائیونگ کر کے خود کو معاشرے میں محترم کیا ہے۔

حالانکہ تینون ملکوں کی حکومت اور نجی اداروں کے تعاون سے خواجہ سراؤں کی تیسری صنف کی شناخت اور دیگر حقوق اور بہتری کے لئے موثر اقدامات کئے گئے ہیں، تاہم آج بھی زیادہ تر خواجہ سرا غربت اور مفلسی کی زندگی بسر کرتے ہوئے،شام ڈھلے پنکی،جولی،سجنی،چاہت،ڈولی اور ببلی جیسی نقلی شناخت لیئے سڑکوں پر بھیک مانگتے اور معاشرے کی دھتکار برداشت کرتے نظر آئینگے۔محبت اور رشتوں سے نا آشنا یہ مخلوق معاشرے کی طرف سے دیئے گئے فحش،لوفر،بد معاش اور انسانیت پر داغ جیسے القاب کو اپنے سینے میں دفن کر کے لوگوں کو صرف دعائیں دیتے ملیں گے۔

Subject line and file name are not proper. however it is posted.
Next time take care.
Proofing mistakes
figures have been changed in conversion write figures in English

  SARFARAZ NOOR-M.A-Roll No.50-URDU

خواجہ سرا۔ان دیکھے راز

Headline does not match with the content 

ڈھول بجاتے،تالیوں کی گونج میں ناچتے گاتے،ہاتھ کی لکیروں سے خالی، نقلی بناوٹ اورچمکتے چہروں کے پیچھے ان گنت محرومیوں اور اداسیوں کو چھپاتے ہوئے، معاشرتی عیب، منحوس، فحش اور واحیات جیسے القاب سے نوازے  گئے خواجہ سرا وئں کی زندگی کسی  اسرار سے کم نہیں۔ یہ پرسرار مخلوق وقت اور معاشرے کی طرف سے ہدیتا  پیش کی گئی تکلیفوں، پریشانیوں اور درد کو  غیر معیاری میک اپ سے چھپاتے ہوئے لوگوں میں حقیر سی رقم کے عوض خوشیاں بانٹتے ہیں۔ بے انتہا ت زلیل اور دھتکار برداشت کرنے کے باوجود بھی یہ شیریں زباں رہتے ہیں اور کبھی بھی اپنے اندر کی کڑواہٹ کسی دوسرے پر نہیں انڈیلتے۔ قبل اس کے کہ ہم بات کریں  خواجہ سراؤں کی پاکستان اور ہمسائے ملک میں تعداد اور حقوق کی، اس سے پہلے نظر ڈالتے ہیں کہ آخریہ پرسرار مخلوق کون ہے، کیوں ہے اور کیسے ہے۔

تاریخ کے اوراق پلٹنے سے پتہ چلتا ہے کہ دور ماضی میں خواجہ سراؤں کو بادشاہ وقت کی طرف سے بڑی اہمیت حاصل تھی جو کہ اپنے بڑے بڑے حرم (بیویاں) کے محافظ کے طور پہ  بحیثیت دربان کام کرتے تھے، اسی وجہ سے انہیں خواجہ سرا  یعنی محل کے افسران کے نام سے محترم کرنے کی کوشش کی جاتی تھی۔ مجموعی طور پر پاکستان، بھارت اور بنگلادیش کے خطوں میں خواجہ سراؤں کی وسیع و عریض پرانی تاریخ موجود ہے۔

حالیہ مردم شماری ۷۱۰۲ء کے مطابق پاکستان میں خواجہ سراؤں کی تعداد قریب دس ہزار رکارڈ کی گئی، بھارتی سروے ۱۱۰۲ء کے دوران خواجہ سراؤں کی تعداد چار لاکھ سے اوپر بتائی گئی،جبکہ بنگلادیشی  سوشل ویلفیئر منسٹری کے مطابق ۳۱۰۲ء میں دس ہزار سے زائد رجسٹرڈ خواجہ سراؤں کی لسٹ پیش کی گئی۔ حال ہی میں تینوں ملکوں کی این جی اوز اور حکومت کے ما بین تعاون سے پہلی بار خواجہ سراؤں کے حقوق پر بات کی گئی،جن میں پاکستان،بھارت اور بنگلادیش میں مقیم خواجہ سراؤں کو اپنی بنیادی شناخت بحیثیت ٹرانس جینڈر کمیونٹی، سرکاری نوکری میں کوٹا، عوام کی طرف سے حراساں کئے جانے پر آواز اٹھانے کا حق اور وراثت میں حصیداری کے حقوق قابل غور رہے۔ ساتھ ساتھ قومی شناختی کارڈ اور پاسپورٹ میں ان کی شناخت کے لئے "X" اور"E"  جینڈر کے آپشن کا اضافہ کیا گیا جس کے تحت خواجہ سرا نہ صرف ووٹ کے اندراج ک لئے قابل اطلاق ہونگے بلکہ مسلمان خواجہ سراؤں کے لئے حج و عمرہ کی سعادت حاصل کرنے کے دروازے بھی کھول دیئے گئے۔

Check following para, I think its not so

سن ۸۱۰۲ء میں پاکستان کو خواجہ سراؤں کی شناخت تسلیم کرنے والا ایک ممتاز ملک مانا گیا، جس کی بڑی مثال انسانی حقوق کی وفاقی وزیر شیرین مزاری کا خواجہ سرا عائشہ مغل کو اپنے محکمے میں نوکری پر تعینات کرنا ہے۔پاکستان میں خواجہ سراؤں کی الگ شناخت کی ایک اور مثال لاہور کے نجی ٹی وی چینل کوہنور میں کام کرنے والی پہلی خواجہ سرا نیوز اینکر مارویہ ملک ہیں۔ لاہور میں سن ۷۱۰۲ء میں قائم ہونے والا پہلا جینڈرگارڈین اسکول خواجا سراؤں کو تعلیمی حقوق دینے کے سلسلے میں پہلا عملی قدم ہے،مستقبل قریب میں کراچی،اسلام آباد اور دیگر شہروں میں بھی ایسے اسکول قائم ہونا متوقع ہے۔

پاکستان میں جہاں زیادہ تر خواجہ سرا اپنا پیٹ پانے کے لئے ناچ گانے اور جسم فروشی کے کاروبار کا سہارا لیتے ہیں، وہیں کچھ خواجہ سراؤں نے اپنے ٹولوں سے بغاوت کر کے چھوٹی موٹی نوکری اور کاروبار جن میں بیوٹی پارلر، درزی کا کام، دودھ بیچنا، باورچی اور ڈراونگ کر کے خود کو معاشرے میں محترم کیا ہے۔

ھالانکہ تینون ملکوں  کی حکومت اور نجی اداروں کے تعاون سے خواجہ سراؤں کی تیسری صنف کی شناخت اور دیگر حقوق اور بہتری کے لئے موثر اقدامات کئے گئے ہیں، تاہم آج بھی زیادہ تر خواجہ سرا غربت اور مفلسی کی زندگی بسر کرتے ہوئے،شام ڈھلے پنکی،جولی،سجنی،چاہت،ڈولی اور ببلی جیسی نقلی شناخت لیئے سڑکوں پر بھیک مانگتے اور معاشرے کی دھتکار برداشت کرتے نظر آئینگے۔محبت اور رشتوں سے نا آشنا یہ مخلوق معاشرے کی طرف سے دیئے گئے فحش،لوفر،بد معاش اور انسانیت پر داغ جیسے القاب کو اپنے سینے میں دفن کر کے لوگوں کو صرف دعائیں دیتے ملیں گے۔

Jaweria Salah MA- Article Urdu -Revised

No paragraphing
Google search is no source, u should have written proper source even if searched thru google.
points raised in first version remain unanswered.
How much water is needed to this population? What is international standard of water consumption for a person? only then we can calculate the shortage of water
Whatever we say it should be quantified, give proofs,

حیدرآباد میں پانی کی کمی
Jaweria Salahuddin MA- Article Urdu
Jaweria
Roll No. 25
MA. Previous

اس وقت حیدرآباد سندھ بہت سے مسائل کا شکار ہے اس میں پانی کی کمی سر فہرست ہے جس کی وجہ سے حیدرآباد کے لوگوں کو بہت سے پریشانیوں کا سامنا کرنا پڑتا ہے۔حیدرآباد میں بہت سی وجوہات ہیں جو پانی کی کمی کا باعث بن رہی ہیں۔ماحولیاتی آلودگی اس میں سرِ فہرست ہیں۔فیکٹریوں اور کارخانوں کا ناقص نظام زیر زمین پانی کو بے حد گندا کررہا ہے۔آلودگی قدرتی ماحول کو خراب کرنے کے ساتھ ساتھ قدرتی وسائل بھی متاثر کرتی ہے۔حیدرآباد کو پانی جامشورو سے دیا جاتا ہے H.D.A کے ذریعے اس وقت حیدرآباد کی پچاس سے ساٹھ لاکھ ہے اور جس تیزی سے آبادی میں اضافہ ہورہا ہے اس لئے ہی پانی کے مسائل پیدا ہورہے ہیں اس وقت حیدرآباد ڈسٹرکٹ کا گروتھ ریٹ 44% ہے جبکہ اس وقت حیدرآباد میں 40% پانی کی کمی ہے۔جبکہ ہمارے پاس پانی وافر مقدار میں موجود ہے لیکن ہمارے پاس اسٹور کرنے کی سہولت موجود نہیں اس کی بہت سے وجوہات ہیں۔ حیدرآباد سندھ بھی اس مسئلے کا شکار ہے۔حیدرآباد میں بہت سے وجوہات ہیں جو پانی کی کمی کا باعث بن رہی ہیں۔ماحولیاتی آلودگی اس میں سرِ فہرست ہے۔فیکٹریوں اور کارخانوں کا ناقص نظام زیرِ زمین پانی کو بے حد گندا کررہا ہے۔آلودگی قدری ماحول کو خراب کرنے کے ساتھ ساتھ قدرتی وسائل بھی متاثر کرتی ہے۔اس وقت حیدرآباد کی آبادی پچاس سے ساٹھ لاکھ ہے اور حیدرآباد کو پانی جامشورو سے دیا جاتا ہے H.D.A کے ذریعے اس وقت حیدرآباد میں 40% پانی کی کمی ہے اور اس کی وجہ پرانی لائن ہے اور پانی اسٹور کرنے کی سہولت موجود نہیں ہے۔حیدرآباد کے کچھ علاقوں میں پانی کی لائن کی سہولت موجود نہیں ہے اور بہت سی جگہوں پر پانی کی لائن خراب ہے اور ان مسئلوں کو حل نہیں کیا جاتا۔جس کی وجہ سے لوگوں کو بہت سی پریشانیوں کا سامنا کرنا پڑتا ہے۔حیدرآباد میں پانی کی اسٹوریج کم ہے اور پانی کی ضرورت بہت زیادہ ہے جتنی ضرورت ہے اس سے کم پانی دیا جاتا ہے۔حیدرآباد میں ٹوٹل دو پمپنگ اسٹیشن ہیں لیکن حیدرآباد کو ضرورت چار سے چھ پمپنگ اسٹیشن کی ضرورت ہے اس کی وجہ یہ ہے کہ حیدرآباد کی بڑھتی ہوئی آبادی اور قلت آب کے باعث حیدرآباد کے شہری انتہائی پریشان ہوتے ہیں جبکہ کچھ اندرونی ذرائع کا یہ بھی کہنا ہے کہ ٹینکر مافیا اور پبلک ہیلتھ کی ملی بھگت سے بھی پانی کی مصنوعی قلت پیدا کی جاتی ہے جس کا فائدہ ٹینکر مافیا کو ہوتا ہے۔قلت آب پر ٹینکر مافیا پانی ٹینکر فراہمی کی قیمتوں میں بے جا اضافہ کرتے ہیں جس سے غریب عوام بہت مشکل میں پڑ جاتی ہے۔مکمل صورتحال میں ضرورت اس بات کی ہے ضلعی انتظامیہ محکمہ پبلک ہیلتھ،میونسپل انتظامیہ ان معاملات پر نظررکھیں اور پانی کی مصنوعی قلت پیدا کرنے والوں پر سخت ایکشن لیں اور حیدرآباد کے ہر ایک شہری کو صاف پانی کی فراہمی یقینی بنائیں تاکہ حیدرآباد کی عوام زندگی کی بنیادی ضرورت صاف پانی سے مستفید ہوسکیں۔واسا ہر سال 471 ملین کا بل حیدرآباد ڈسٹرکٹ کو دیتا ہے جبکہ اس کی ریکوری صرف125ملین پر انم ہوتی ہے جو کہ بہت بڑا فرق ہے۔ واسا حیدرآباد کا ایک بہت اہم ادارہ ہے جو کہ اس وقت چار اہم فلٹریشن پلانٹ چلا رہا ہے دو فلٹر پلانٹ پینے کا پانی سپلائی کرتے ہیں ایک لطیف آباد تعلقہ اور دوسرا تعلقہ قاسم آباد اور باقی کے دو فلٹر سپلائی مالز،بینکوئیٹ ہال اور کمرشل،فلیٹ اور رہائشی ہاؤسنگ اسکیم کو کرتے ہیں۔ہماری گورنمنٹ کو چاہیے کہ ٹینکر مافیا کو کنٹرو کرے اور لائن کی مرمت کرائے اور فلٹر پلانٹ بڑھا دیئے جائیں اور پمپنگ اسٹیشن کی تعداد بڑھا دی جائے۔

Ref by Google Search.

In article figures facts are important, and for their authenticity quote official or other reports.
What is population of Hyderabad and what is it growth rate?
How much water is needed to this population? What is international standard of water consumption for a person? only then we can calculate the shortage of water
Whatever we say it should be quantified, give proofs,
Intro is extra.no need of this para
Observe paragraphing. at least 6 paragraphs for 600 words
Referred back 
File again till March 3

حیدرآباد میں پانی کی  کمی

 جویرا

Jaweria

Roll No. 25

MA. Previous

اس وقت دنیا میں جس رفتار سے پانی کی کمی کا مسئلہ پیش آرہا ہے ڈر ہے کہ کہیں پانی کا بھی عالمی دن نہ منانا پڑجائے۔پاکستان کے پاس آج بھی وافر پانی ہے لیکن فی کس پانی کی مقدار کا پانچواں حصہ رہ گیا ہے او ر وجہ یہ ہے کہ ہماری آبادی 1951 کے مقابلے میں آج پانچ گنا زیادہ ہے۔ہمارا نوے فیصد پانی زراعت میں استعمال ہوتا ہے۔کسان کھیت کو پانی سے لبالب بھر دیتے ہیں۔جتنے پانی سے ہمارے ہاں ایک ایکڑ سیراب ہوتا ہے یورپ اور امریکہ میں کئی ایکڑ آپ پش ہوجاتے ہیں۔وہاں فصلوں کو پانی،بجلی کے فواروں سے دیا جاتا ہے۔ہمارے دریاؤں میں مئی سے اگست یعنی چار ماہ بہت زیادہ پانی ہوتا ہے اور باقی آٹھ ماہ بہت کم۔چونکہ فالتو پانی ذخیرہ کرنے کی ہماری استعداد بہت کم ہے۔لہذا ٹیوب ویل سے زیرِ زمین پانی نکالا جاتا ہے۔ پاکستان میں اس وقت دس لاکھ سے اوپر ٹیوب ویل ہیں۔نتیجہ یہ ہے کہ زیرِ زمین پانی کا لیول بہت نیچے چلا گیا ہے اور اس لیول کی ریگولیٹ کرنے کا کوئی ادارہ نہیں۔ 

حیدرآباد سندھ بھی اس مسئلے کا شکار ہے۔حیدرآباد میں بہت سے وجوہات ہیں جو پانی کی کمی کا باعث بن رہی ہیں۔ماحولیاتی آلودگی اس میں سرِ فہرست ہے۔فیکٹریوں اور کارخانوں کا ناقص نظام زیرِ زمین پانی کو بے حد گندا کررہا ہے۔آلودگی قدری ماحول کو خراب کرنے کے ساتھ ساتھ قدرتی وسائل بھی متاثر کرتی ہے۔

who says?

اس وقت حیدرآباد کی آبادی پچاس سے ساٹھ لاکھ ہے اور حیدرآباد کو پانی جامشورو سے دیا جاتا ہے H.D.A کے ذریعے اس وقت حیدرآباد میں 40% پانی کی کمی ہے اور اس کی وجہ پرانی لائن ہے اور پانی اسٹور کرنے کی سہولت موجود نہیں ہے۔حیدرآباد کے کچھ علاقوں میں پانی کی لائن کی سہولت موجود نہیں ہے اور بہت سی جگہوں پر پانی کی لائن خراب ہے اور ان مسئلوں کو حل نہیں کیا جاتا۔جس کی وجہ سے لوگوں کو بہت سی پریشانیوں کا سامنا کرنا پڑتا ہے۔حیدرآباد میں پانی کی اسٹوریج کم ہے اور پانی کی ضرورت بہت زیادہ ہے جتنی ضرورت ہے اس سے کم پانی دیا جاتا ہے۔حیدرآباد میں ٹوٹل دو پمپنگ اسٹیشن ہیں لیکن حیدرآباد کو ضرورت چار سے چھ پمپنگ اسٹیشن کی ضرورت ہے اس کی وجہ یہ ہے کہ حیدرآباد کی بڑھتی ہوئی آبادی اور قلت آب کے باعث حیدرآباد کے شہری انتہائی پریشان ہوتے ہیں جبکہ کچھ اندرونی ذرائع کا یہ بھی کہنا ہے کہ ٹینکر مافیا اور پبلک ہیلتھ کی ملی بھگت سے بھی پانی کی مصنوعی قلت پیدا کی جاتی ہے جس کا فائدہ ٹینکر مافیا کو ہوتا ہے۔قلت آب پر ٹینکر مافیا پانی ٹینکر فراہمی کی قیمتوں میں بے جا اضافہ کرتے ہیں جس سے غریب عوام بہت مشکل میں پڑ جاتی ہے۔مکمل صورتحال میں ضرورت اس بات کی ہے ضلعی انتظامیہ محکمہ پبلک ہیلتھ،میونسپل انتظامیہ ان معاملات پر نظررکھیں اور پانی کی مصنوعی قلت پیدا کرنے والوں پر سخت ایکشن لیں اور حیدرآباد کے ہر ایک شہری کو صاف پانی کی فراہمی یقینی بنائیں تاکہ حیدرآباد کی عوام زندگی کی بنیادی ضرورت صاف پانی سے مستفید ہوسکیں۔واسا ہر سال 471 ملین ؟؟ کا بل حیدرآباد ڈسٹرکٹ ؟؟ کو دیتا ہے جبکہ اس کی ریکوری صرف125ملین پر انم ہوتی ہے جو کہ بہت بڑا فرق ہے۔ واسا حیدرآباد کا ایک بہت اہم ادارہ ہے جو کہ اس وقت چار اہم فلٹریشن پلانٹ چلا رہا ہے دو فلٹر پلانٹ پینے کا پانی سپلائی کرتے ہیں ایک لطیف آباد تعلقہ اور دوسرا تعلقہ قاسم آباد اور باقی کے دو فلٹر سپلائی مالز،بینکوئیٹ ہال اور کمرشل،فلیٹ اور رہائشی ہاؤسنگ اسکیم کو کرتے ہیں۔ہماری گورنمنٹ کو چاہیے کہ ٹینکر مافیا کو کنٹرو کرے اور لائن کی مرمت کرائے اور فلٹر پلانٹ بڑھا دیئے جائیں اور پمپنگ اسٹیشن کی تعداد بڑھا دی جائے۔

Abdul Wahab Samo , Article , English 5

Impact Of Horror Movies

Abdul Wahab Samo
MA Previous
Roll No 5

Monsters are real ghosts are real too they live inside us and sometimes they win ( Stephen king)
Its is crystal clear that horror movies effects the mind and physical health of childrens. Many negative
effects are caused by the horror movies the effects may include anxiety, phobia, Sleeplessness, mental
traumatic and change in behaviour. But one symptom can only be positive which is desensitization.
In the field of psychology desensitization is a process or treatment to diminish emotional responsiveness
to a negative while giving repeated exposure to it.
We are currently living in a new golden age of horror as our real world becomes even more terrifying
filmmakers have stepped up their games to use horror as way to analyze the nightmare of our off screen
lives.

What Causes nightmares?
No one knows exactly what causes nightmare. Dreams and nightmares seems to be one way kids
process thoughts and feelings about situations they face and to work through worries and concerns.

Some may happen when child has stress or is dealing with a change. Events or situations that might feel
unsettling--Such as moving, attending a new school, the birth of a sibling, or family tensions-- might be
reflected in unsettling dreams.

Sometime nightmare are part of a child's reaction to trauma such a natural disaster, accident, or injury.
For some kids, especially those with a good imagination, reading scary books or watching movies or TV
shows just before bedtime can inspire nightmares.

Sometimes a nightmare has recognizable bits and pieces of the days events and experiences, but with a
Scary twist. A child might not remember every detail, but can usually recall some of the images,
characters, or situations, and the scary parts.

Horror movies can cause a wide variety of side-effects, depending on the individual. One of the most
noticeable side-effect is sleeplessness. People may have trouble sleeping or toss fitfully all night due to
the residual fear and anxiety from watching a scary movie. I would assume [ watching horror movies]
effect sleep, especially if there is something in the movie that could trigger past trauma, said Edina high
school psychologist Samantha bialozynski. Another noticeable side-effect is anxiety. The severity and
longevity of the anxiety entirely depend on the individual. However according to a research study done
at the university of Wisconsin. Madison, children under 14 who watched horror movies and up having
increased Chances of developing anxiety conditions later in adulthood. This is because fear experienced
when watching is stored in the amygdala a part of the bran responsible for generating emotions. These
now-adult cannot conjure up the memory without inciting trauma and fear other potentially long-term
and dangerous effects include "paranoia, irrigational fear, interest in the paranormal or demonology
things that are not psychological healthy for the mind"
Said Mathers. However the occurrence and intensity of these effects all depend on the individual. For
example if a person was in a serious car accident, a movie such as "final Destination 2" would be very
dangerous for the person's mental health "personal experiences would definitely determine how
significant side-effect become" said Bialozynski.

Yet there is one side-effect psychologist can agree is not entirely harmful desensitization
For example, if you were afraid of clowns, then exposure to horror movies about clowns may help ease
your fear because you are being continuously exposed to it." Desensitization to violence and other
things that may [ accur] when with watching movies "

Both Mather's and bialozynski suggest that if a person experiences negative conditions after watching
horror movies then they should stay away. The negative effects could lead to something more
significant and dangerous. However, if you do not and " seen as an interest but is not going to influence
them in a negative way , then they could watch them ".

I watched the saw movie and the effects still experiencing today. I am feeling anxiety and mild headache
and a unknown feeling which I am feeling so bad. It would be better if I not watches this movie

Danger doesnt lurk at every corner. Its just hanging out,
Waiting for fear and horror to show up

Shumaila Rind Article SIndhi Referred back

This is translation.

نالو: شمائلا رند

رول نمبر: 56                                                     ايم اي پريويئس

 

پاڪستان جي ترقي ۾ پيدا ٿيندڙ رڪاوٽون

پاڪستان گذريل ڪيترن ئي سالن کان وٺي پنهنجي سماجي ۽ اقتصادي صورتحال ۾ بهتري نه هئڻ سبب تاريخ جي وڏن چئلينجن جو مقابلو ڪندو پيو اچي جڏهن ته سڀ مسئلا ختم ٿي نه سگھيا آهن انهن ۾ اهم مسئلا آهن جهڙوڪ پاڻي جي کوٽ، بااختيار ترقياتي منصوبن جي کوٽ، بيروزگار نوجوان جي گھڻائي، انساني ترقياتي، منصوبن تي ڌيان جي کوٽ، پرڏيهي مٽاسٽا واري ذخيري ۾ مسلسل گھٽتائي، غير ترقياتي خرچن ۾ اضافو، عوامي قرضن ۾ اضافو، قومي دولت جي تقسيم غير برابر، بلوچستان، سنڌ ۽ ڏکڻ پنجاب ۾ اڀرڻندڙ محروميت خاص طور تي اوڀر ۽ اولهه جي پاڙيسرين سان گھاٽا تعلقات نه هئڻ، ننڍن ۽ وچولي ادارن جي خراب حالت (SEMs)؛ ۽ مڪاني ادارن جي سسٽم ۾ اثرائتو نظام نه هجڻ ۽ جيڪا جهموريت لاءِ بنيادي تصور سمجهجي ٿي.

ملڪ کي منهن ڏيڻ واران اهم مسئلن مان پاڻي جي کوٽ وڏي ۾ وڏو مسئلو آهي، آمريڪي يونيورسٽي جي تحقيق مطابق پاڪستان دنيا جي انهن ڏهن ملڪن مان هڪ آهي جيڪي پاڻي جي بحران سبب تمام گھڻا متاثر آهن ۽ انهي پاڻي جي بحران کي هٿي ڏيڻ آسان نه ٿيندو، انهي لاءِ ضروري آهي ته ڪالا باغ ڊيم، ڀاشا ڊيم تي جلد ڪم مڪمل ٿيڻ لاءِ منصوبا بندي ڪئي وڃي، ماهرن جي تازي رپورٽ موجب پاڪستان ۾ ڊيمن جي گھٽتائي سبب پاڻي جو 40 ملين ايڪڙ فٽ ۾(MAF) سمنڊ ۾ رُڌل آهي. ڪالاباغ ڊيم کي 6.4 ميگا پاڻي رکڻ جي صلاحيت آهي، ديامير ۽ ڀاشا ڊيم 5.8 ميگا واٽ پاڻي ذخيرو ڪري سگھي ٿو، ساڳئي طرح داسو ڊيم 6 ميگا واٽ جو پاڻي محفوظ ڪري سگھي ٿو. جيڪڏهن اهي ٽئي ڊيم مڪمل ٿي ويا آهن ته پوءِ پاڻي جي کوٽ کان بچي سگھجي ٿو ۽ مستقبل ۾ پاڻي جي کوٽ گھٽ ٿيڻ ۾ مدد پڻ ٿي سگھي ٿي. جيڪڏهن ڊيمن جي تعمير نه ڪئي وئي ته ايندڙ مستقبل ۾ پاڪستان ۾ پيئڻ جي  پاڻي جو به بحران رهندو ۽ ان جي سبب زراعت پڻ تباهه ٿي ويندي. پاڪستان ۾ زراعت ۽ ٻين صنعتن جو پاڻ ۾ گھاٽو تعلقات آهي، جهڙوڪ، ڪپڙي جي صنعت، پاڻي جي کوٽ جي سبب زراعت سان گڏ ڪوبه لاڀ نه ڏئي سگهندي. زرعي شعبي ۾ پاڻي جي کوٽ ۽ حڪومت جي ڪارڪردگي پڻ متاثر ٿئي ٿي، جئين ته ڀاڻ ۽ ٻج تي مناسب معاون قيمت يا سبسڊي معيا نه ڪئي وئي ته به زراعت متاثر ٿيندي ٻيو اهم مسئلو هوائي آلودگي آهي ملڪ جي موسمي صورتحال ڏينهون ڏينهن خراب ترين ٿيندي پئي وڃي جنهن کي گھٽائڻ لاءِ وڻ پوکڻا پوندا، ٻوٽ ۽ سوڪهڙي جي شدت وڌڻ سبب زراعت جي پيداوار ۾ گھٽتائي ٿي رهي آهي مستقبل ۾ پاڻي جي کوٽ سبب لوڊشيڊنگ جو بحران به وڌيڪ سنجيده ٿيندو، جيڪڏهن لوڊشيڊنگ جي بحران کي ڪنهن حد تائين گهٽائڻو آهي ته ڊيمن ۾ پاڻي جو ذخيرو ڪرڻو پوندو.

جئين ته اسان جي ملڪ جون ٽرانسميشن لائنون ٻاهر نڪتل آهن جيڪي پوري طاقت سان پڻ خطري جو سبب بڻجي رهيون آهن، انهن مسئلن کي حل ڪرڻ لاءِ بروقت عمل جي ضرورت هوندي آهي. ته جئين وڌندڙ آبادي جي گھرجن کي پورو ڪري سگھجي، اڄ تائين جيڪو به منصوبو لوڊشينگ کي گھٽائڻ لاءِ عمل ۾ آندو ويو آهي اهو پڻ مڪمل نه ٿي سگھيو آهي. جيتوڻيڪ اسين وڌيڪ بجلي پيدا ڪرڻ ڪي قابل هئاسين پر ٽرانسميشن سسٽم جي صلاحيت جي کوٽ هئڻ سبب لوڊشيڊنگ اڃا به گھٽ ٿي سگهندي جيستائين ڊيمن ۾ مناسب پاڻي جو ذخيرو جمع نه ڪيو وڃي.

Masab Article - Sindhi Revised

Revised

ننڍي شادي جا منفي اثر

Masab

M.A/MMC/2K20

Roll no: 30

پيپلزپارٽي جي سينيٽر شيري رحمان پاران سينيٽ ۾ ، ننڍي عمر ۾ شادي ڪرڻ تي پابندي وارو بل پيش ڪيو ويو . ان بل

جو متن هي هو ته گهٽ ۾ گهٽ شادي جي قانوني عمر 18 سال رکي وڃي ۽ ان کان ننڍي عمر جي شادين تي پابندي هجي ۽

قانون تي عمل نه ڪندڙن تي ڪ ڏنڊ ۽ سزا لاڳو هجي. تفصيل ٻڌائيندي شيري رحمان چيو ته ، اقوام متحده جي چلڊرين فنڊ

جي تحقيق موجب پاڪستان ۾ 21 سيڪڙو شاديون 18 سالن کان گهٽ عمر ۾ ٿين ٿيون. هن ٻڌايو ته ٻين اسلامي ملڪن

جهڙوڪ متحده عرب امارات، انڊونيشيا، ترڪي ۽ اومان ۾ به شادي جي عمر ارڙهن سال آهي. ان کان اڳ 2014 ۾ سنڌ

اسيمبلي مان اهو بل منظور ٿي چڪو آهي ۽ ڪجھ جاين تي ان جو عمل به ڏسڻ ۾ آيو آهي . سينيٽ ۾ بل پيش ٿيندي ئي هميشه

وانگر سڀ کان پهرين مذهبي ڌرين جماعت اسلامي ۽ جي يو آء فنڪشنل ان تي اعتراض واري سخت مخالفت ڪئي . ان

کانپوء حڪومتي ڌر تحريڪ انصاف جا ماڻهو به ان مخالفت ۾ شامل ٿي ويا. خير گوڙ شور جي هوندي به اهو بل سينيٽ

مان پاس ٿي ويو ۽ ان جي خلاف ورزي تي ٽي سال قيد ۽ لک جو جرمانو پڻ لڳایو ویو آهي.

خبر ناهي انهن مذهب جي پرچار ڪندڙن جي ذهن ۾ ڪهڙي ڳالھ ٿي اچي ، جو هو ان شيء تي اعتراض ڪن ٿا جيڪا سڀن

جي ڀلي لاء آهي . ننڍي عمر ۾ شادين جو نقصان هڪ ڇوڪري کي ته ٿئي ئي ٿو ، پر سڄي سماج کي ٿئي ٿو . شادي کانپوء

گهر ۽ ٻارن جي ايڏي وڏي ذميواري هڪ عورت تي ئي اچي ٿي ۽ اها عورت اگر ننڍي عمر جي ڇوڪري آهي ته ، ٻالڪپڻ

جي عمر ۾ هو گهر جي سار سنڀال ۽ ٻارن جي سٺي پالنا نٿي ڪري سگهي ، جنهن سان ٻار جي تربيت ۾ ۽ جسماني پرورش

۾ ڪمي رهجي ويندي آهي . نه صرف اهو پر ننڍي عمر جي ڇوڪرين جا ويم دوران موت جا واقع ٿين ٿا ۽ ٻارن جي پڻ

مرڻ جا واقعا سامهون اچن ٿا. ميڊيڪل طور به اهو ثابت ٿيل آهي ته ننڍي عمر جي شادي هر لحاظ سان خطرناڪ آهي .

جنسي عمل کان وٺي ٻار پيدا ٿيڻ تائين ، ننڍي عمر جي شادي سڄي سماج لاء ناسور ۽ هڪ ڇوڪري لاء عذاب مثل آهي .

جڏهن راند کيڏڻ جي عمر ۾ نياڻي کي پرڻايو ويندو ته ان جي نفسيات تي تمام گهڻا منفي اثر پون ٿا. ڇو ته ان کي جڏھن پاڻ

کي ماءُ جي پرورش ۽ تربيت جي ضرورت هجي ٿي ان عمر ۾ هو پاڻ ماءُ بڻجي وڃي ٿي. ٿرپارڪر ۾ ٿيندڙ ٻارن جي موت

جو ڪارڻ ڪجھ قدر ڊاڪٽر اهو به ٿا ٻڌائن ته ، ڇوڪرين جي ننڍي عمر ۾ شادي سبب هو صحتمند ٻار کي جنم نٿيون ڏين

۽ ٻار بيمار ڄمڻ سبب موت واقع ٿئي ٿو.

اهي سڀ اوڻايون ۽ نقصان ڄاڻيندي به خبر ناهي اسان جي سماج کي ڪهڙي پِٽ لڳل آهي جو ، هڪ نياڻي کي پرڻائڻ لاء

ارڙھن سالن جي عمر جو به انتظار نٿا ڪري سگهن.

جيتوڻڪ سرڪار به ارڙهن سالن کان اڳ ان کي شناختي ڪارڊ نٿي ڏئي، ان کي ووٽ وجهڻ جو حق حاصل ناهي ، پوء به

والدين کي اهڙي ڪهڙي وٺ پڪڙ هجي ٿي جو هو 12 سالن کان 16 سالن تائين جي عمر ۾ نياڻي جي شادي ڪرائي

ظاهري طور پنهنجو بار لاهي ٿا ڇڏين . پر اهو نٿا سوچين ته سندن ننڍن ٻارڙين تي برداشت کان مٿي بار ڏئي ڪيڏي وڏي نا

انصافي ڪري رهيا آهيون . جيڪو سڌو سنئون هڪ ڏوھ آهي .

پاڪستان ۾ آبادي ۽ گهراڻن جي ڊيموگرافڪ هيلٿ سروي جي چار سال الڳ انگ اکرن موجب 13 سيڪڙو ڇوڪرين جي

شادي 15 سالن جي عمر ۾ ٿئي ٿي ۽ 40 سيڪڙو ڇوڪرين جي شادي ارڙھن سالن جي ڄمار ۾ ٿي ويندي آهي. ننڍي عمر

جي انهن شادين جي نتيجي ۾ پاڪستان ۾ مائرن جي موت جي شرح هڪ لک ويمن تي 276 ۽ تازي ڄمندڙ ٻارن جي موت

جي شرح هڪ هزار تي 78 ٻارن جا موت واقع ٿين پيا. سنڌ صوبي اندر 72 سيڪڙو ڇوڪريون ويھ سالن جي عمر کي

رسڻ کان اڳ ئي مائرون بڻجي ٿيون وڃن. سنڌ ۾ ويم دوران مائرن جي موت جي شرح لک تي 314 آهي. هڪ ڪاٿي

موجب دنيا ۾ اٽڪل 5 ڪروڙ 75 لک ڇوڪرين کي والدين کيڏڻ ڪُڏڻ واري عمر ۾ پرڻائي روانو ڪري ڇڏيندا آهن. جن

مان سڀ کان وڏو تعداد هندوستان جو آهي.

گڏيل قومن جي آبادي جي ڀلائي جي سرگرمين واري کاتي (UNFPA) جي اڀياس مطابق ، اڻ مڪمل توليدي نظام رکندڙ

نياڻي جڏھن ويم جي عمل مان گزرندي آهي ته اڪثر فيسٽولا جي روڳ جو شڪار ٿي ويندي آهي . جنهن جي ڪري ان جي

ٻچيداني ، مثاني ۽ وڏي آنڊي کي سخت نقصان رسندو آهي. انهن ننڍين عمر وارين مائرن ۾ وزن جي گهٽتائين ۽ وٽامنز جي

کوٽ پڻ وڏي تعداد ۾ ٿئي ٿي.

Komal Muhammad Khan MA Article - Sindhi

You had to send in M.S Word

ڪومل محمد خان 

رول نمبر 28 

  
اج جو نوجوان ڇا ٿو سوچي  

اج جي دور ۾ ٽيڪنالاجي ھڪ اھم ڪردار ٿي ادا ڪري ان جا فائدا ۽ نقصان ٻئي آھن گھڙو ڪري ان ٽيڪنالاجي جو استعمال اج جو نوجوان ٿو ڪري اگر ڏسجي ته اج جو نوجوان ھر ڪم ۾ آساني ٿو چاھي.اج جو نوجوان چاھي ٿو ته ھر شئي ان کي آساني سان دستياب ٿي ملي جنھن ۾ گھڙي محنت نه ڪرڙي پوي. 

گھڙو وقت ھو ثيڪنالاجي  جي دنيا ۾ گذاري ٿو حقيقت کان پري گھڙو وقت ھو تفري جي دنيا ۾ گذاري ٿو فلمون ۽ گانا فيسبوڪ انستگرام ھلائي وقت زيان ٿو ڪري اھيو سڀ انھن جي ذھن تي اثرانداز ٿو ڪري ئ ھو پڙھائي ۾ بي دھيان نٿا ڏئي سگھن.  

اج جو نوجوان لاپرواھ آھي ھو خواب ته وڏا ٿو ڏسي ته ھو اڳتي ھلي ڪنھن وڏي پوسٽ تي ويھندو ۽ ملڪ جا حالات بھتر ڪندو پر ھي سڀ ڪرڻ لاء محنت جي ضرورت آھي جيڪو اج جو نوجوان ڪرڻ کان گھبرائي ٿو ۽  جڏھن عملي ميدان تي اچي ٿو نوڪريون ملڻ جو وقت اچي ٿو ھو بيروزگار ٿي نوڪرين جي تلاش ۾ ھٿ ۾ فائلون کڻي گھمي ٿو ته پوء اج جو نوجوان پريشان ٿو ٿئي.پوء ھو سوچي ٿو ته ھو ڪو  ڪاروبار شروع ڪندو پر تجربو نه حجڻ جي وجها سان ھو پنھنجا پيسا ۽  وقت زيان ٿو ڪري ويھي ۽  پوء پريشاني وارين سوچن ۾ پنھنجي طبيت خراب ٿو ڪري ۽  پنھنجي پاڻ کي ۽  حڪومت کي ڪوسي ٿو.  

نوجوان اھي ھوندا آھن جيڪي ملڪ جا خراب حالات تبديل ڪري سگھن ٿا پر اھي ھي پريشاني ۽  ڊپريشن جا شڪار آھن. ٽيڪنالاجي جو فضول استعمال ڪرڻ سان اھي ڊپريشن يعني ذھني مرض جا شڪار ٿا ٿين.اھي ايپليڪشن فيسبوڪ وغيرھ ڏسي ڪري اج جو نوجوان سوچي ٿو ته ٻيا ماڻھون ڪيڏا اڱتي نڪري ويا پر مان ڪجھ نه ڪري سگھيس اھيا ڳالھ ھو نٿو سمجھي ته ھنن سوشل ميڊيا جي ايپس تي ماڻھون سچ گھٽ ۽  ڪوڙ ودھيڪ شئير ڪن ٿا.

ھڪڙي چوڙي آھي ته پنج اڳريون برابر نه ھونديون آھن ته پوء ائين ھي سڀ نوجوان ھڪ جھڙا نه ھوندا سڀني جي سوچ ھڪ جھڙي نه ھوندي ڪئي نوجوان اھڙا بي آھن جيڪي واقعي ڪجھ ٿيڻ چاھن ٿا ۽ ان لاء ڏيھن رات محنت ڪن ٿا پنھنجي خوابن کي حقيقت جي شڪل ڏيڻ لاء. 

ڪئي اھڙا بي نوجوان آھن جيڪي پنھنجيون خاصيتون ضاھر ڪري ھڪ بھترين مستقبل جي سوچ رھکن ٿا پر افسوس جي ڳالھ اھيا آھي ته ھنن نوجوانن کي اسان جي ملڪ ۾ نوڪريون نٿيون ملن انھن جي قابليت جي قدر نه ٿي ٿئي پوء اھڙا نوجوان گورنمينٽ جي نوڪري نه ملڻ سبب يا ته پرائويٽ ادارن ۾ نوڪريون ڪن ٿا گھٽ پگھار تي يا وري مايوس ٿي پرديس ۾ پنھنجي پيارن کان پري نوڪريون ڪن ٿا.

 ھن ٽيڪنالاجي جي دور ۾ اگر اسان چاھيون ته ڇا نٿا ڪري سگھون اگر صحي نموني اسان ھن ٽيڪنالاجي جو استعمال ڪريون. 

اج جو نوجوان جيڪو ھر ڪم ۾ آساني ٿو چاھي,چاھي ٿو ته جلد از جلد ھن کي سڀ ڪجھ حاصل ٿئي بھلي اھا نوڪري ھجي پيسا ھجن ڪاميابي ھجي اھڙا نوجوان پوء پريشان ٿين ٿا جڏھن ھنن کي اھيو سڀ جلدي نٿو ملي ۽ ڊپريسڊ رھن ٿا ۽ ھر وقت الٽيون سدھيون ڳالھيون سوچن ٿا ۽ پوء ڪنھن ڪم ۾ دلچسپي نٿا وٽھن نه تعليم ۾ نه مستقبل صحي ڪرڻ ۾ ۽ سست  ٿي زندگي گذارن ٿا.

اج جو نوجوان جنھن جي ذھن ۾ تمام گھڙيون سوڇون آھن ھر نوجوان جا پنھنجا خواب آھن پنھنجي ھڪ الگ سوچ آھي پر اگر ملائي ڪري ڏسجي ته ھر نوجوان پنھنجي لاء ھڪ بھترين مستقبل ٿو ڇاھي جنھن جي لاء ھر نوجوان کي کپي ته ھو تمام گھڙي محنت ڪري پنھنجي خوابن کي سچ ڪرڻ لاء ۽ ھر شئي کي مناسب وقت ڏئي تفري جي وقت تفري ۽ پڙھائي جي   وقت  پڙھائي ۽  چوندا  آھن ته ڪنھن بي شئي کي اگر ضرورت کان ودھيڪ وقت ڏجي ته بھلي اھا شئي ڪيڏي چنڱي ڇو نه ھجي اھا اسان جي ذھن لاء صحي نه آھي.

اج جو نوجوان صحي سوچ کان ودھيڪ منفي سوچي ٿو ھو منفي سوچن ۾ گھريو پيو ھوندو  آھي اگر ھو چاھي ته پنھنجي سوچ کي صحي رکي ھر مشڪل کي منھ ڏئي سگھي ٿو ۽ صحي سوچ رکي دنيا ۾ وڏيون ڪاميابيون حاصل ڪري سگھي ٿو.

Muhammad Ismail Lanjar MA -37 Article Sindhi

Ok 

ڄامشورو اينڊڙ وقت ۾ وڏو شهر بڻجي ويندو...!

محمد اسماعيل لنجار

2K20/MMC/37

آرٽيڪل سنڌي

ڄامشوري ضلعي جي قيام جو اعلان 13 نومبر 2004ع تي ڪيو ويو هو، سنڌ جي تڏهوڪي وڏي وزير ارباب غلام رحيم ڄامشورو کي دادو ضلعي کان ٽوڙي نئون ضلعو بڻايو، ڄامشورو ضلعي جي حدن ۾ آيل شهر ڪوٽڙي، مانجهند، ٿاڻو بولا خان، سيوهڻ، ٿاڻو احمد خان ۽ نوري آباد 1933ع ۾ دادو ضلعو قائم ٿيڻ کان پهرين ڪراچي ضلعي جو حصو هئا، ڄامشورو ضلعو قائم ٿيڻ کانپوءِ ضلعي هيڊڪوارٽر ڪوٽڙي شهر کي بڻايو ويو، 16 سال گذرڻ باوجود ڄامشورو تعلقي جو درجو به ماڻي نه سگهيو، هن وقت ضلعي جي نالي واري شهر ڄامشورو هڪ ٽائون ڪاميٽي ۽ چئن يونين ڪائونسلرن تي مشتمل آهي. ڄامشورو شهر جي آبادي لڳ ڀڳ 2 لک کان وڌيڪ آهي، جڏهن ته هي شهر 5 کان 6 ڪلو ميٽر هڪ چورس اسڪوائر اندر آهي.

ڄامشورو شهر سنڌ صوباي توڙي پاڪستان جي اهم تعليمي درسگاهن، سنڌ يونيورسٽي، لياقت يونيورسٽي آف ميڊيڪل ايند هيلٿ سائنسز (لمس) ۽ مهراڻ انجنيئرنگ يونيورسٽي جي ڪري به مشهور آهي. ان کان سواءِ هتي سنڌي ادبي بورڊ، انسٽيٽيوٽ بوڪ بورڊ جهڙا ادبي ۽ علمي ادارا به موجود آهن، ڄامشوري شهر کان ڪجهه فاصلي تي ڪيڊٽ ڪاليج پيٽارو واقع آهي، جتان ملڪ جي اعليٰ سياسي شخصيت ۽ پاڪستان جي اڳوڻي  صدر جناب آصف علي زرداري، سيد جلال محمود شاهه، (اڳوڻي ڊپٽي اسپيڪر سنڌ اسيمبلي) سيد ضياءَ شاهه، دانشور جامي چانڊيو ۽ ٻين تعليم حاصل ڪئي آهي.

ڄامشورو ۾ سنڌ جي وڏين سرداري اسپتالن ۾ شمار ٿيندڙ لمس اسپتال موجود آهي، جتي سنڌ جي مختلف شهرن کان ماڻهو علاج لاءِ اچن ٿا. جڏهن ته ڪينسر جي علاج لاءِ قائم نمرا اسپتال ۽ ان کانسواءِ ڪجهه ننڍا وڏا بنيادي صحت مرڪز پڻ موجود آهن. ڄامشورو شهر جي نالي سان جڙيل ڄامشورو ضلعي کي اهو اعزاز حاصل آهي ته دنيا جي وڏي ۾ وڏي منڇر ڍنڍ، ايشيا جو وڌڏي ۾ وڏو ۽ پراڻي رني ڪوٽ، دنيا جي اڍائي قلندرن مان هڪ قلندر حضرت عثمان مروندي المعروف حضرت لعل شهباز قلندر رحه، سنڌ پرست اڳواڻ سائين جي ايم سيد، سيد صدرالدين شاهه لڪياري، سائين سمن سرڪار جي نالي سان مشهور آهي.

ڪي ٽي اين نيوز جي رپورٽر مطابق ڄامشورو ضلعي جي آبادي مان 45 سيڪڙو زرعي شعبي سان تعلق رکندڙ ماڻهو آهن، جڏهن ته 20 سيڪڙو نوڪريون ڪندڙ، 25 سيڪڙو پورهيو ڪندڙ ۽ 10 سيڪڙو ماڻهو ڪاروبار ڪندڙ آهن.

ڄامشورو شهر جو سڀ کان اهم مسئلو ڊرينيجج سسٽم  نه هجڻ آهي، جنهن ڪري شهر جا اڪثر علائقا گٽرن جي گندي پاڻي هيٺ آهن، ڊرينيج نظام نه هجڻ ڪري گٽرن جو گندو پاڻي روڊن رستن توڙي گهٽين ۾ تلائن جي صورت ۾ بيٺل نظر اچي ٿو، شهر جو ٻيو اهم مسئلو پاڻي کوٽ آهي، واٽر سپلاءِ اسڪيم پراڻي هجڻ ڪري شهر جي اڪثر علائقن ۾ هن وقت به پاڻي نٿو پهچي، جنهن ڪري اتان جا رهواسي پيئڻ جو پاڻي ٽينڪرن ذريعي پئسان تي خريد ڪرڻ تي مجبور آهن. جڏهن ته شهر جو ٽيون اهم مسئلو اوور هيڊ برج پل ٺهڻ کانپوءِ شهرين لاءِ روڊ ۽ يو ٽرن نه ڏيڻ آهي، جنهن ڪري هتان جي شهرين کي روڊ جي ٻئي پاسي تي پهچڻ لاءِ ڊگهو سفر ڪرڻو پوي ٿو يا ٽرئفڪ قانون جي لتاڙ ڪندي ون وي روڊ تي هلڻو پوي ٿو. جنهن ڪري اڪثر طور حادثا پيش ايندا رهن ٿا.

ماضي ۾ ڄامشوري کان سيوهڻ سنگل روڊ هئڻ سبب ڪيترائي حادثا معمول بڻيل هئا، ان حادثن سبب ڪيتريون ئي جانيون پڻ ضايع ٿي چڪيون آهن،

2019-09-13 ۾ ڄامشوري کان سيوهڻ تائين ڊبل روڊ قائم ٿيڻ کانپوءِ حادثن ۾ گهٽتائي آئي آهي، انڊس هاءِ وفاقي حڪومتي اداري موٽر وي پوليس حوالي ڪيو ويو آهي.

هتي ضلعي جي لاکڙا واري هنڌ تي ڪوئلي جي کاڻ جو وڏو سلسلو موجود آهي. جيڪو وڏو صنعتي مرڪز بڻيل آهي، ايشيا ۾ ڪوئلي ذريعي بجلي پيدا ڪندڙ لاکڙا پاور هائوس، ايشيا ۾ هڪ ئي وقت گهڻي کان گهڻي بجلي پيدا ڪرڻ جي سگهه رکندڙ ٿرمل پاور هائوس، سئي گئس ذريعي بجلي پيدا ڪندڙ ڪوٽري ٽربائن پاور هائوس به هتي آهن. جڏهن ته عالمي سطحي جي سيمپل دوا سان ڪمپني سينڊوز، ڪليئرنٽ نوارٽس کان علاوه نوري آباد ۽ ڪوٽڙي ۾ وڏي انڊسٽريل ايريا موجود آهي، جڏهن ته ڄامشورو ضلعي ۾ دادا بائي، عيسيٰ، انوار زيب وائيٽ سيمينٽ فيڪٽري، لڪي سيمينٽ فيڪٽري ۽ ڪرين مشينن سميت ٻيون اڻ ڳڻيون فيڪٽريون قائم آهن.

مستقبل جي حوالي سان ايندڙ 5 سالن ۾ ڄامشورو شهر وڏو شهر بڻجي ويندو، جنهن ۾ نيون هائوسنگ اسڪيمون، هوٽلون، نوان روڊ رستا ۽ بحريا ٽائون شامل ڪيو ويندو ۽ ڄامشورو شهر ترقي يافته ٿيندو، ان حوالي سان ڄامشوري شهر ۾ نئون موٽر وي جو پراجيڪٽ شروع ڪيو ويوندو، ان موٽر وي جي حوالي سان عوام کي بهترين سهولت فراهم ڪئي ويندي ۽ عوام جي سفر ۾ بهترين حد تائين آساني پيدا ٿيندي، ڄامشورو شهر ۾ ترقياتي ڪم سٺي نموني مڪمل ڪيا ويندا، ڄامشوري شهر توڙي ٻراڙين جي عوام جا بنيادي مسئلا ترجيحي بنيادن تي حل ڪيا ويندا، جنهن سان شهري خوشحالي ۽ ترقي ڏانهن وڌاندا. ان حوالي سان ڄامشورو شهر پڻ به وڏي حيثيت جو حامل ٿيندو.

Abdul Kabeer Article Sindhi -MA - 03 Referred back

Its abt pollution thru industries in rural areas.

 Point not proved

Needs more references and reports

Its short, add atleast 150 words. 

File name is wrong

Also write ur name here in the file 

Mind it, writing pieces carry marks, if u do not take it seriously u will lose marks 

Referred back 

Abdul Kabeer-MA-Roll.03-  

سنڌ ۾ ڪاخانن جي ڪري ٿيندڙ ماحولياتي گدلاڻ

اسان جي سنڌ ۾ ڪافي سارا مختلخ ڪاخانا آھن جنن ۾ ساري, ڪڻڪ,ڪپھ ۽ ڪمند جا ڪارخنا پڻ موجود آھن. جڏھن تـ اسان کي خبر آھي اسان جي سنڌ زرعي طور تي مالامال آھي. ۽ بيشڪ اسان جي ملڪ معيشت جو دارومدار بـ انھي تي آھي. پر حتي سنڌ ۾ ٿيندڙ ماحولياتي گدلاڻ تمام گھڻو زور وٺي رھي آھي انھي جو سبب اھو آھي تـ ڪارخانن مان نڪردڙ دونھ, مشينن جو گوڙ ۽ ملن مان نڪردڙ خراب پاڻي جو ڇوڙ. جنھن جي ڪري   اسان وٽ ڪافي سارا مسٔلا جنم وٺي رھيا آھن. جانورن کي لڳندڙ بيماريون, پکين کي ۽ زمين اندر رھندڙ جاندارن کي بـ نقصان پھچي رھيو آھي. پر ھتي سنڌ ۾ شگرز ملن جي ڪري ڪافي گدلاڻ پيدا  ٿي رھي آھي ڇو تـ اھي ملون وڏي تعداد ۾ اسان جي آبھوا ۾ تمام گھڻو دونھ پيدا ڪري رھيون آھن جنھن جي ڪري اسان کي ۽ ٻئن  رھندڙ جاندارن کي صاف غذا خڻڻ جي تڪليف ٿي رھي آھي . اھي ملون فقط اسان جي آبھوا کي نقصان نـ پھچاءي رھيون آھن گڏو گڏ زمين جي پاڻي کي بـ نقصان پھچاءي رھيون آھن ۽ واھن, درياھن ۽ سمنڊ جي پاڻي کي بـ نقصان پھچاءي رھيون آھن. جنھن جي ڪري سمنڊ ۾ رھندڙ جاندارن مڇين کي تمام گھڻو نقصان پھچي رھيو آھي. ملن مان خارج ٿيندڙ خراب پاڻي جيڪو  ڪنھن بندوبست جي ذريعي نيڪال  ڪيو وڃي تـ جئن ان مان ڪو نقصان نـ ٿي سگهي. پر ھتي اسان وٽ اھڙو ڪوبـ نيڪال جو  ذريعو نـ آھي جنھن جي ڪري ملن مان نڪرندڙ اھو خراب ۽ گندو پاڻي جيڪو خليل ميدانن تي واھيو پيو وڃي. جنھن مان مختلخ قسمن جون بيماريون جنم وٺي رھيون آھن. ۽ پڻ اھو گندو پاڻي واھن ۾ بـ واھيو پيو وڃي جنھن جي ڪري آباد ٿيندڙ زمينن کي بـ تمام گھڻو نقصان پھچي رھيو آھي. ضلع بدين ۽ ٺٺي ۾ جيڪي شگر ملون آھن اھي ملون جيڪو خراب ۽ گندو پاڻي آھي ان کي سمنڊ جي طرف نيڪال ڪيو پيو وڃي. جنھن جي ڪري اتي جي سمنڊ جي مڇين کي نقصان پھچي رھيو آھي ۽ ان سان گڏو گڏ اتي جيڪي رھندڙ ملاحن کي بـ تمام گھڻيون مشڪلاتون پيدا ٿين پيون. ان سان گڏوگڏ انھن کي مڇيون مارڻ ۾ بـ تڪليفون ٿي رھيون آھن. جڏھن تـ انھن جي گھرن جو چلھو بـ مڇين کي ماري انھن کي مارڪيٽ ۾ وڪڻي ان مان ڪجھ روپيا ڪماءي ان مان ھو پنھنجو چلھو دکاءين ٿا. اھڙي طرح ضلع بدين ۾ بـ ٿي رھيو آھي. بدين ۽ تلھار ۾ جيڪي شگر ملون آھن اھي اتي ھوا, پاڻي ۽ گوڙ جي گدلاڻ پيدا ڪري رھيون آھن. اتي جيڪي ڳوٺ آھن لڳ ڀڳ 500 کان وڌيڪ آھن جيڪي انھي ماحولياتي گدلاڻ جي ڪري تمام گھڻون متاثر آھن. اگر اسان وٽ انھن شئن جو صحيع طريقي سان منسوبو ٺاھيو وڃي تـ اسان کي انھن مشڪلاتن جو سامنون نـ ڪرڻو پوندو. ۽ اھڙي طرح اگر اسان پنھنجي کليل ميدانن تي وڻن کي عام ڪيو ويندو تـ اسان جي آبھوا کي اھڙو نقصان نـ پھچندو ۽ ان سان گڏوگڏ رھندڙ ٻين جاندارن کي بـ نقصان نـ پھچندو. 

۽ انھن ڪارخانن مان جيڪا نڪرندڙ ڪاربان ڊاء آڪساءيڊ جيڪا آبھواھ ۾ ملي ڪري آڪسيجن کي تمام گھڻو نقصان پھچاءي رھي آھي. جڏھن تـ ھتي اسان وٽ اڳ ۾ ٻيلن جو وجود ختم ڪيو ويو آھي. جن ٻيلن جي وڻن مان اسان کي تمام سٺي آبھوا ملندي ھٔي  ۽ آڪسيجن بـ سٺي ملندي ھٔي. جڏھن تـ شگرز ملن مان ٺھندڙ الڪوھل جنھن جو نڪرندڻ دونھ جنھن مان ايٿانول بـ خارج ٿءي ٿو. انھي ايٿانول جو ھوا ۾ خارج ٿيڻ جي ڪري آڪسيجن تي تمام گھڻو اسر ٿي رھيو آھي. ۽ ٻي سورت ۾ اھي جيڪي ڪارخانا آھن اھي شھرن کي تمام گھڻو لڳ آھن. انھن ڪارخانن ٿيندڙ گج گوڙ جيڪو عوام کي تمام گھڻو پريشان ڪري رھيو آھي جنھن ڪري عام عوام کي تمام گھڻين مشڪلاتن جو سامنون ۔  ڪرڻون پوي ٿو.